در کتاب های دعا زیارتنامه‌های فراوانی وجود دارد که در حقیقت به ما درس چگونه صحبت کردن با اولیاء الهی را می‌آموزد. بسیاری از این زیارتنامه‌ها از زبان خود حضرات معصومین علیهم السلام صادر شده است. مثلا زیارت «امین‌ الله» را امام سجاد علیه السلام به ما آموخته‌اند که حاوی جملات زیبا و پرمعنایی درباره امیرالمومنین علیه السلام و سپس سخن با خداست. زیارت عاشورا از امام صادق علیه السلام و زیارت جامعه از امام هادی علیه السلام به ما رسیده است. بجز زیارتنامه‌های مربوط به چهارده معصوم علیهم السلام که عمده زیارتنامه‌های معتبر را تشکیل می‌دهند، برای افرادی دیگر مانند برخی امامزادگان نیز زیارتنامه‌هایی صادر شده است. حضرت عباس علیه السلام یکی از این امامزادگان است که از طرف معصومین علیه السلام برای ایشان زیارتنامه‌ای گفته شده است. در کتاب مفاتیح الجنان می‌خوانیم:

شیخ اجّل،جعفر بن قولویه قمى به سند معتبر از ابو حمزه ثمالى روایت کرده: امام صادق علیه السّلام فرمود: هرگاه قصد کردى که قبر عبّاس بن على علیهماالسّلام را زیارت کنى که در کنار فرات برابر حائر است، بر در روضه مى‏ ایستى و مى‏ گویى:

سَلامُ اللَّهِ وَ سَلامُ مَلائِکَتِهِ الْمُقَرَّبِینَ وَ أَنْبِیَائِهِ الْمُرْسَلِینَ وَ عِبَادِهِ الصَّالِحِینَ وَ جَمِیعِ الشُّهَدَاءِ وَ الصِّدِّیقِینَ و الزَّاکِیَاتُ الطَّیِّبَاتُ فِیمَا تَغْتَدِی وَ تَرُوحُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ أَمِیرِ الْمُ?ْمِنِینَ ....

از اینجا معلوم می‌شود که این زیارتنامه را امام صادق علیه السلام به ما آموخته‌اند و در زمان آن حضرت هم قبر حضرت عباس علیه السلام داری بارگاه بوده است.

نکته پراهیمت در اینجاست که نباید از زیارتنامه‌ها به سرعت عبور کنیم بلکه باید در خاطر نگه داریم که اهل بیت علیهم السلام بسیاری از درس ها را در قالب همین زیارتنامه‌ها به ما آموخته اند. زیارت حضرت عباس علیه السلام نیز پر از این درس هاست.

قسمتی از این زیارتنامه به ما یادآوری می‌کند که نبرد حق و باطل در کربلا را همیشگی بدانیم و خود را همواره برای حوادثی از این سنخ که در زندگی خودمان پیش می‌آید آماده نگه داریم و همیشه در جبهه امام حسین و عباس علیهماالسلام باقی باشیم:

جِئْتُکَ یَا ابْنَ أَمِیرِ الْمُ?ْمِنِینَ وَافِدا إِلَیْکُمْ وَ قَلْبِی مُسَلِّمٌ لَکُمْ وَ تَابِعٌ وَ أَنَا لَکُمْ تَابِعٌ وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى یَحْکُمَ اللَّهُ وَ هُوَ خَیْرُ الْحَاکِمِینَ فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لا مَعَ عَدُوِّکُمْ إِنِّی بِکُمْ وَ بِإِیَابِکُمْ مِنَ الْمُ?ْمِنِینَ

به سوى تو آمدم اى فرزند امیر م?منان علیه السلام، به محضر شمایم،‏ دلم تسلیم و پیرو شماست و خود نیز پیرو شمایم، یارى‏ام براى شما مهیّاست تا خدا حکم کند و او بهترین‏ حکم‏کنندگان است پس با شمایم تنها با شما نه با دشمن شما من به شما و بازگشتتان م?من هستم.

بازگشتی مقدس

اما نکته‌ای که می‌خواهیم به اهمیت آن اشاره کنیم،‌ مساله رجعت است که از باورهای ما شیعیان است که در زمان ظهور حضرت مهدی (عج) عده‌ای از مومنان خالص و نیز عده‌ای از کافران و منافقان به دنیا باز خواهند گشت که در این باره می‌توانید از اینجا بیشتر مطالعه کنید. در برخی از روایات از حضرت سلمان به عنوان یکی از کسانی که رجعت خواهد کرد یاد شده است. تعدادی از کسانی که مطابق روایات رجعت خواهند کرد در اینجا آمده است. بجز روایاتی که به روشنی درباره رجعت توضیح داده است، برخی از آیات قرآن نیز درباره رجعت است که علاقمندان را به منابع ارجاع می‌دهیم.

آنچه از زیارتنامه حضرت عباس علیه السلام می‌فهمیم آن است که ایشان نیز یکی از رجعت کنندگان می‌باشد زیرا امام صادق علیه السلام به ما آموخته‌اند که در زیارت ایشان بگوییم که من به حقانیت شما و حقانیت بازآمدن شما ایمان دارم:

إِنِّی بِکُمْ وَ بِإِیَابِکُمْ مِنَ الْمُ?ْمِنِینَ

قرار داشتن آن جناب در میان رجعت کنندگان امر عجیبی نیست چراکه ایشان بر اثر ایمان و پیروی مخلصانه از امام خود به چنان منزلتی نزد خدا رسیده‌اند که همه شهدا را در قیامت به حال غبطه می‌اندازد.(خصال شیخ صدوق، ج1، ص 68)

روح الله رستگارصفت            

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان