***نسیم معرفت***

به نام خدا

معنای انفاق در راه خدا از نظر علامه طباطبایی«ره»

* یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ کَثِیراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَیَأْکُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَ الَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا یُنْفِقُونَها فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِیمٍ .

اى کسانى‌که ایمان آورده‌اید! بسیارى از دانشمندان و راهبان، (با سوء استفاده از موقعیّت خود،) اموال مردم را به ناحق مى‌خورند و آنان را از راه خدا باز مى‌دارند و کسانى‌که طلا و نقره مى‌اندوزند و آن را در راه خدا انفاق نمى‌کنند، پس آنان را به عذابى دردناک، بشارت بده .

سوره توبه آیه 34 .

مرحوم علامه طباطبایی در اَلمیزان در ذَیل آیه 34 از سوره توبه در باره معنا و مراد از «انفاق در راه خدا» چنین فرمود :

وَ سَبیلُ اللهِ عَلَى ما یُستَفادُ مِن کَلامِهِ تَعالَى هُوَ ما تَوَقَّفَ عَلَیهِ قِیامُ دِینِ اللهِ عَلَى ساقِهِ وَ أَن یَسلِمَ [اَن یُسَلَِّمَ] مِن اِنهِدامِ بُنیانِهِ کَالجِهادِ  وَ جَمیعِ مَصالِحِ الدّینِ الواجِبِ حِفظُها، وَ شُئُونِ مُجتَمَعِ المُسلِمینَ اَلَّتِی یَنفَسِخُ عَقدُ المُجتَمَعِ لَوِ انفُسِخَت، وَ الحُقُوقِ المالِیَّةِ الواجِبَةِ الَّتِی أَقامَ الدِّینُ بِها صُلبَ المُجتَمَعِ الدِّینِیِّ ، فَمَن کَنَزَ ذَهَباََ أَو فِضَّةََ وَ الحاجَةُ قائِمَةُُ وَ الضَّرُورَةُ عاکِفَةُُ فَقَد کَنَزَ الذَّهَبَ وَ الفِضَّةَ وَ لَم یُنفِقها فِی سَبیلِ اللهِ فَلیُبَشِّر بِعَذابِِ أَلیمِِ فَإِنَّهُ آثَرَ نَفسَهُ عَلَى رَبِّهِ وَ قَدَّمَ حاجَةَ نَفسِهِ أَو وُلدِهِ ، اَلأِحتِمالِیَّةَ عَلَى حاجَةِ المُجتَمَعِ الدِّینِیِّ ، اَلقَطعِیَّةِ .

و انفاق در راه خدا   آنگونه که از کلام خداوند مُتعال (در آیات قرآن کریم در رابطه با انفاق و مانند آن) فهمیده و  استفاده می شود ،  آن است که اگر دین خدا بخواهد بر  ساق و پایه اش  قِوام و قیام داشته باشد متوقّف بر آن (انفاق) می باشد . انفاق در راه خدا عبارتست از آن انفاقى که قوام دین بر آن است و بواسطه آن بُنیان و اساس دین خدا از انهدام و نابودی محفوظ و سالم می ماند و به عبارت دیگر اگر انفاق در راه خدا انجام شود دین خدا محفوظ و پایدار می ماند . مانند انفاق در جهاد و جنگ و انفاق در جمیع مصالح دینى که حفظ آن مصالح واجب است، و همچنین  مانند انفاق در شؤون و امور اجتماعى مسلمین که با اِنفِساخ و به هم ریختن آن امور (بواسطه عدم انفاق) ، شیرازه  و اساس اجتماع مسلمانان در هم می ریزد و از بین می رود ، و نیز مانند حقوق مالى که شرعا واجب است [مثل خمس و زکات] که دین آن را به منظور  تثبیت و  تحکیمِ اساسِ اجتماع تشریع کرده است،  پس کسی که طلا و نقره (پول و سرمایه و مال و اموالش) را حَبس و احتکار و ذخیره کند و برای رفعِ احتیاجات مسلمانان خرج و انفاق نکند و حال آنکه مسلمین مُحتاج و نیازمند به هزینه ها و انفاقات باشند و ضرورت و نیازِ آنها (مسلمانان) هم پابرجا و بر قرار باشد ، چنین شخصی در واقع مشمول آیه 34 از سوره توبه است . پس به تحقیق او از کسانی است که  طلا و نقره  (پول و سرمایه و مال و اموالش) را  حَبس و احتکار و ذخیره نموده و انفاق در راه خدا نکرده است و باید منتظر عذابِ اَلیم و دردناکِ الهی باشد  چون او خواسته و میل خود را در برابر خواسته خدایش برگزیده و  برتری داده  و احتیاج موهوم و احتمالى خود و فرزندانش را بر احتیاج قطعى و مُبرَم و ضرورى جامعه دینى مسلمین مقدم داشته است .

(اَلمیزان جلد 9 ص261)

** آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی

********************************************

*** موضوعات و عناوین اخلاقی و تربیتی و اجتماعی و اعتقادی و حدیثی+پایگاه اندیشوران حوزه+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی

*** عناوین و موضوعات اخلاقی،تربیتی ، اجتماعی، سیاسی...+وبلاگ نسیم معرفت+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی