اصلاح ذات البین در کلام شهید آیت الله دستغیب رضوان الله تعالی علیه

نقل از پایگاه اینترنتی احادیث

تقوا در دوستی و دشمنی

یکی از رشته های تقوا که اکثر مسلمین آنرا پشت پا زده اند ، هرچه زمان پیش می رود ، نکبت بیشتر می شود ، تقوای در حُب و بُغض است.خدای ما ، رب ما ، مالک ما ، رازق ما ، پروردگار ما ، بما چنین دستور داده رابط بین شما ، دینتان است ( إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُواْ بَینْ‏َ أَخَوَیْکم ‏ سوره حجرات آیه 10 ) هرکس گفت لااله الا الله محمد رسول الله البته با اقرار به ولایت و معاد ، چه در مشرق باشد چه در مغربِ ، شما دو با هم برادرید ، یکی هستید ، غمخوار هم باشید ؛ دلسوز و یار و یاور هم باشید در امر دنیا و آخرت.مومن نسبت به مومن مثل ساختمان است. ساختمان دیده اید ؟ چطور ساختمان هر جزئی جزء دیگر را نگه می دارد و مجموع نگه داشته می شود ( المؤمن للمؤمن کالبنیان یشد بعضها بعضاً ) باید مؤمنین با هم متفق و دلها با هم یکی باشد به جهت دینی و رفاقت ایمانی در جهت بغض ( لَا تَتَّخِذُواْ عَدُوِّى وَ عَدُوَّکُمْ أَوْلِیَاء سوره ممتحنه آیه 1 ) دشمن نباید بدارید مگر هرکه دشمن خدا و رسول است او را باید دشمنش بدارید.این دستور خدا و قرآن و عقل است ولی مسلمانها امروز کاملا بر عکس این دستور رفتار می کنند.رفیق من کسی است که به میل من باشد ، مطابق میل من رفتار کند ، رفیق من کسی است که با من معامله می کند ، به من صرفه می رساند.تمام مطابق نفس و هوی است هرچند طرف فاسق هم باشد بلکه کافر هم باشد و دشمن می دارند کسی که به میلشان عمل نکند هرچند مؤمن روزگار هم باشد.

در مجلس پیش پای حاجی بلند نشد ، با او معامله نکرد ؛ قرضش نداد ؛ مطابق میلش رفتار نکرد ؛ او را دشمن می دارد.با اینکه دستور به عکس است.هرچند خلاف میل تو کرد ؛ چون مومن است ؛ شیعه علی و نماز خوان است باید دوستش بداری ولو به تو فلان ضرر را رساند یا فلان نفع را به تو نرساند ، غرض شخصی را میزان قرار نده ؛ رضای خدا را ملاحظه کن دشمنی با مسلمانان حرام است نمی شود دشمن داشت کسی از مسلمانان را در برابر آداب و رسوم عرفی ؛ تو باید ناراحت بشوی در برابر گناه ، اگر کسی گناهی کرد ناراحت شوی ، اگر دیدی در مجلس عقد و عروسی نر و ماده مخلوطند ناراحت شو ، این زنهای آرایش کرده با این جوانها چه گناه بزرگی است؟! تا می توانی گریه بکن ، نه اینکه داد و قال بکنی که اول چرا جلوی من نگذاشتند ؟ اول وعده مرا نگرفتند ، مسلمان باید فقط بغضش در برابر گناه باشد نه خلاف میل شخصیش ؛ باب حقد در کتاب قلب سلیم (قلب سلیم از تالیفات حضرت آیت الله شهید دستغیب می باشد) نوشته شده نویسنده انجام وظیفه داده مسلمانها برایشان واجب است بخوانند تکالیفشان را بدانند ، بغض تو در برابر خلاف میل و خلاف آداب و رسوم حرام و خلاف تقوا است هرکس از دیگری قهر می کند ، روی نفس و هوا حرامست. در اصول کافی است می فرماید دو نفر مسلمانی که با هم قهر کردند تا سه روز اگر طول کشید از ربقه اسلام هر دو بیرونند (وَ مَنْ‏ بَاتَ‏ وَ فِی قَلْبِهِ غِشٌّ لِأَخِیهِ الْمُسْلِمِ بَاتَ فِی سَخَطِ اللَّهِ تَعَالَى وَ أَصْبَحَ کَذَلِکَ وَ هُوَ فِی سَخَطِ اللَّهِ حَتَّى یَتُوبَ وَ یَرْجِعَ وَ إِنْ مَاتَ کَذَلِکَ مَاتَ عَلَى غَیْرِ دِینِ الْإِسْلَام‏ ؛ عقاب الاعمال شیخ صدوق ) می بینیم و می شنویم بعضی یک هفته یا یکماه به هم حرف نمی زنند قهر می کنند به خانه یک دیگر نمی روند حتی نگاه یکدیگر نمی کنند این خلاف تقوی و حرام است.
 

اصلاح ذات البین واجب است

اول سوره انفال می فرماید تقوی بورزید و بین خودتان اصلاح کنید ( وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَ أَصْلِحُواْ ذَاتَ بَیْنِکُم‏ ) در عمرتان این گناه یعنی ترک اصلاح چقدر از شما سر زده ؟ آیا گاهی هم توبه کرده اید از این گناه ؟ اولاً خود قهر کردن و خشم کردن برای نفس و هوی ، حرام است و بعد بر دیگران اصلاح آنها واجب است.گذشتیم از اصلاح ؟ آتش را روشن تر نکنند دو نفر که بینِشان کدورت است حرف این را برای او می زند و حرف او را برای این می زند ، اگر زن و شوهری با هم قهر کردند تو که بزرگتر خانواده هستی یا هرکس داخل این فامیل با اطلاع است بر آنها واجب است این زن و شوهر را اصلاح بدهند نه اینکه بگوید به من چه و او هم بگوید به من چه ، قرآن می فرماید ( فاصلحوا ذات بینکم ) امر است امر ظاهر در وجوب است جای دیگر می فرماید ( فاصلحوا بین اخویکم ) دو نفری که با هم قهرند ، حالا غلط و معصیت کرده اند تو دیگر گناه نکن آنان را اصلاح بده.

شب بیست و یکم ماه رمضان آقایتان علی (علیه السلام) جزء وصیت های مهمش به حسن و حسین (علیهم السلام) فرمود : ( اوصیکما و من بلغه کتابی هذا بتقوی الله و اصلاح ذات بینکم فانی سمعت جدکما رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم ) یقول ان اصلاح ذات البین افضل من عامة الصلوة و الصیام ؛ نهج البلاغه ، کافی ) وصیت من به شما دو پسرم ( حسن و حسین ) و به هر شیعه ای ، به هر مومنی تا قیام قیامت این وصیت علی (علیه السلام) است ( تقوی ) این قدر مطابق میلت حرکت نکن اینقدر غیض و قهر از روی هوی و هوس نکن ، خدا را ملاحظه بکن ، خدا را در نظر بگیر ، برای خدا گذشت کن (( فاعفوا و اصفحوا )) آن وقت فرمود اصلاح بدهید میان مردمان ، فرمود خودم شنیدم از ابن عمم خاتم انبیاء محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم ) که فرمود : ( اصلاح ذات بین افضل است از تمام نمازها و روزه ها) هرچه نماز است.

اگر میان زن و شوهری یا دو تا رفیق که بِینشان نگرانی و دلتنگی است اصلاح بدهی از همه نمازها بالاتر است از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مرویست که پس از واجبات هیچ عملی بالاتر از اصلاح ذات البین نیست ، در این مورد هرچه پول خرج کنید جا دارد. دروغ به آن بدی در اصلاح ذات بین عیبی ندارد تو اصلاح بده هر چند دروغ هم بگویی (برای دانستن حکم دروغ گفتن در موارد اصلاح ذات البین به کتب فقهی مراجعه بفرمایید) ،پول خرج کن اطعامی بده ، مهمانی کن ، این بهترین عبادتها است برای شما ، دروغ برای مصلحت در این موارد نزد خدا صدق نوشته می گردد ، اصلاح ذات بین خصوصاً بین زن و شوهر اهمیت دهید.

اصلاح زن و شوهر توسط امیرالمومنین (ع)

در بحارالانوار دارد روز تابستان آفتاب سوزان عراق قبل از ظهر رسید و امیر ما اسدالله الغالب علی بن ابیطالب (علیه السلام) از خانه بیرون آمده سایه دیوار کم شده کم کم شعاع آفتاب می سوزاند ، حضرت عرق می ریزید یک نفر از اصحاب رد شد گفت : یا امیرالمومنین حالا وقت آسایش است در خانه زیر سایه باید راحت بفرمایید چطور است آمدید در آفتاب سوزان در کوچه نشسته اید ، فرمود ( حاصل روایت ) آمده ام به امید اینکه شاید از مظلومی دادرسی کنم اصلاحی پیش آید انجام دهم در همین اثناء زنی گریان و نالان رسید و گفت یا علی بدادم برس ، فرمود چه شده گفت شوهرم مرا زده و از خانه بیرونم کرده و قسم هم خورده که مرا راه ندهد و من هم غیر از خانه شوهرم جائی ندارم تا این را گفت حضرت فوراً برخاست فرمود : کجا است خانه تان نشانه ای که می داد خیلی دور از شهر بود نظرم نیست چند میل دور بوده حضرت جلو ، زن عقب در این هوای گرم قبل از ظهر بالاخره تا رفت درب خانه زن آرام نگرفت و مرد را طلبید روایت مفصل است بالاخره حضرت زن را به خانه شوهرش برد و مرد را امر کرد به محبت و التیام و اصلاح.شما هم تا بتوانید اصلاح ذات بین بدهید........................................

..............................................................
تفسیر سوره حجرات (از تالیفات شهید آیت الله سید عبدالحسین دستغیب رضوان الله تعالی علیه) صفحه 91 الی 103