حرم حضرت معصومه سلام الله علیها  در قم

***نسیم معرفت***

****************************************************************************************************

شرح دعای روز چهارم ماه رمضان از زبان مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی

خبرگزاری فارس: مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی، شرح کوتاهی بر دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان دارد. این عالم ربانی در بخشی از شرح دعای روز چهارم می‌گوید: عبادت قوه می‌خواهد و قوه عبادت غیر از قوه جسمانی است.

به گزارش خبرنگار آیین‌‌واندیشه فارس، در دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان می‌خوانیم؛ «اللهمّ قوّنی فیهِ على إقامَةِ أمْرِکَ واذِقْنی فیهِ حَلاوَةَ ذِکْرِکَ وأوْزِعْنی فیهِ لأداءِ شُکْرَکَ بِکَرَمِکَ واحْفَظنی فیهِ بِحِفظْکَ وسِتْرِکَ یـا أبْصَرَ النّاظرین» «خدایا نیرومندم نما در آن روز به‌پاداشتن دستور فرمانت و بچشان در آن شیرینى یادت را و مهیا کن مرا در آن‌روز براى انجام سپاسگزاریت به کـرم خودت نگهدار مرا در این روز به نگاه‌داریت و پرده‌پوشى خودت اى بیناترین بینایان» *شرح فرازهای دعا آیت‌الله مجتهدی در شرح «اللهمّ قوّنی فیهِ على إقامَةِ أمْرِکَ» می‌گوید: خدایا به من قوه بده تا در ماه رمضان بتوانم به‌خوبی عبادت و امر تو را اطاعت کنم. عبادت قوه می‌خواهد و قوه عبادت غیر از قوه جسمانی است. وی در ادامه می‌افزاید: امام علی (ع) نمی‌توانست نان خشک را بشکند؛ اما قلعه خیبر را فتح کرد. پرسیدند که یا علی (ع) تو شجاعی و قلعه خیبر را فتح کردی، چگونه است که نمی‌توانی نان خشک را بشکنی؟ و در پاسخ فرمود: «فتح قلعه خیبر به قوه روحانی بود که متفاوت از قوه جسمانی است. قوه ولایت و قوه روحانی و قوه ولایتی با قوه بدن فرق دارد و من قوه بدن ندارم.» این استاد اخلاق تأکید می‌کند: ممکن است شخصی 60 سال سن داشته باشد؛ اما قوه عبادتش از جوانان بیشتر باشد. آیت‌الله مجتهدی تهرانی در ادامه اظهار می‌کند: باید دعا کنیم که در ماه رمضان خدا به ما قوه عبادت عطا کند. در دعای کمیل هم آمده که خدایا قوه بده به من با جوارحم در خدمت تو باشیم. * باید مزه عبادت را چشید وی بی‌توجهی به عبادت را باعث بی‌برکتی زندگی عنوان می‌کند و می‌گوید: در این دعا می‌خوانیم «واذِقْنی فیهِ حَلاوَةَ ذِکْرِکَ» یعنی خدایا شیرینی عبادت را به ذائقه ما بچشان تا قرائت دعاهای افتتاح و کمیل و توسل و روزه و نماز به ما مزه کند. این استاد بزرگ اخلاق خطاب به طلبه‌های علوم دینی ادامه می‌دهد: روایت قدسی داریم که اگر عالمی و طلبه‌ای به علمش عمل نکند، کمتر عذابی که می‌کنم، این است که شیرینی مناجاتم را از دل و قلبش می‌برم. آیت‌الله مجتهدی تهرانی درباره ذکر «وأوْزِعْنی فیهِ لأداءِ شُکْرَکَ بِکَرَمِکَ» می‌گوید: خدایا به کرمت کاری کن که من ادای شکرت را بکنم. شکر خدا، تنها گفتن الهی شکر نیست. اگر من از نعمت‌های خدا به‌جا استفاده کنم خدا را شکر کرده‌ام. اگر چشمم نامحرم را نبیند و گوشم آواز حرام نشود، نعمت چشم و گوش را به‌جا آورده‌ام. * مردم معنی دعاهایی را که می‌کنند بدانند وی همچنین درباره «واحْفَظنی فیهِ بِحِفظْکَ وسِتْرِکَ» می‌گوید: خدایا در این ماه رمضان من را از انجام گناه حفظ کن. مردم این را می‌خوانند اما معنی‌اش را نمی‌دانند. باید این دعا برای مردم معنا شوند. وی می‌گوید: روایت است که اگر گناه بو داشت، دو نفر پیش هم نمی‌نشستند و اگر مردم از عیب هم با خبر بودند، کسی مرده‌ای را دفن نمی‌کرد. آیت‌الله مجتهدی تهرانی در ادامه می‌گوید: ایمان هم «بو» دارد. پیامبر اسلام (ص) وارد خانه شد و گفت: «من بوی اویس را می‌شنوم» اویس چون مادرش اجازه نداده بود، منتظر نماند تا پیامبر (ص) به مدینه بازگردد؛ اما بوی خوشش در منزل پیامبر مانده بود. آیت‌الله مجتهدی تهرانی در ادامه می‌گوید: قدیم همه مردم زیبا بودند چون همه اهل نماز شب بودند و چهره‌ای نورانی داشتند. اما الآن چون نماز شب نمی‌خوانند، چهره‌ها به‌زیبایی گذشته نیست. این استاد اخلاق در پایان سخنان خود درباره «یـا أبْصَرَ النّاظرین» می‌گوید: ای خدا که از همه کسانی‌که نظر می‌کنند، تو بصیرتر و بیناتری، ای خدایی که تو بینا به همه اعمال ما هستی، به ما توفیق بده که در ماه رمضان گناه نکنیم، به حفظ و ستر خودت.

http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8905231418

**شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان

توسط آیت الله محمدعلی گرامی قمی

ومرحوم آیت الله احمد مجتهدی تهرانی

**شرح دعای روز اوشرح دعاهای روزهای ماه مبارک رمضان

           توسط استاد حجت الأسلام جواد محدثی

تفسیر دعاهای روز های ماه مبارک رمضان

***نسیم معرفت***

شرح دعای روز سوم ماه مبارک رمضان

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ                                  خدایا در این روز مرا هوش و بیداری نصیب فرما  

وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَ التَّمْوِیهِ‌                             و از سفاهت و جهالت و کار باطل دور گردان

وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فِیهِ                           و از هر خیری که در این روز نازل می‌فرمایی مرا نصیب بخش

بِجُودِکَ یَا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِین                                                 به حق جود و کرمت ای جود و بخشش دارترین عالم.

شرح فرازهای دعا

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَ التَّمْوِیهِ

خدایا در این ماه رمضان روزی کن که من هوشیار بشوم و حافظه پیدا کنم و از خواب غفلت بیدار بشوم ! انسان اگر بیدار بشود خیلی لذت می‌برد، نوع انسان‌ها در غفلت هستند لذا در ماه رمضان از خدا درخواست کنید که از خواب غفلت بیدار شویم .

علت ضعیفی حافظه

یکی از نعمت‌های بزرگ خدا ذهن است. در این دعا از خدا درخواست ذهن و حافظه می‌کنیم، اگر می‌بینید حافظه ضعیف است و حافظه درست و حسابی نداریم علت آن گناه است ؛ به نامحرم که نگاه کنی حافظه می‌رود ....

شخصی به دانشمندی مراجعه می‌کند و می‌گوید ؛ من حافظه ندارم آن دانشمند گفت: گناه نکن و علت آن را هم ذکر کرد و گفت : علم یک نوع فضیلت و برتری است و خدا این برتری را به شخص گنه‌کار نمی‌دهد لذا کسی که اهل گناه است مجتهد و ملا  نمی‌شود و اگر بخواهد ملا بشود و به درد مردم بخورد باید حافظه داشته باشد و لازمه آن ترک گناه است

مرحوم آیت الله بروجردی گاهی در درس شعرهای سیوطی می‌خواندند ؛ با این که حدود هفتاد الی هشتاد سال از زمانی که سیوطی می‌خواندند و مجتهد شده بودند فاصله بود، ولی به علت دوری از گناه از حافظه بسیاری قوی برخوردار بودند.

دعایی برای تقویت حافظه

پس از خدا؛ حافظه بخواهیم و ترک گناه کنیم ؛ این دعا را هم بعد از هر نماز بخوانید : 

« سُبْحانَ مَنْ لا" یَعْتَدی عَلی اَهلَ مَمْلَکَتِةِ سُبْحانَ مَنْ لا یَاْخُذُ اَهْلَ الْاَرضِ بِاَلْو"انِ الْعَذابِ سُبْحانَ الرَّؤُفِ الرَّحیمِ اللهُمَّ اجْعَلْ لی فی قَلبیْ نُوراً و بَصَرَاً و فَهْماً و عِلْماً اِنَّکَ عَلی" کُلِّ شَیْئٍ قَدیرٌ »[3] که باعث تقویت حافظه می‌شود ؛ قرآن حفظ کنید؛ حافظه زیاد می‌شود ؛خواندن آیت الکرسی حافظه را زیاد می‌کند و...

در ادامه دعای روز سوم از خدا طلب بیداری از خواب غفلت می‌کنیم

وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَ التَّمْوِیهِ

خدایا در این روز مرا از کارهای  باطل  و سفیهانه دور گردان ؛ غیبت نکنم ، دروغ نگویم و .. «سفاهت به معنای ؛ کار بی خردانه و بچگانه است.

وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ  تُنْزِلُ فِیهِ

خدایا هر کار خیری که در ماه رمضان نازل کرده‌ای نصیبی از آن کار خیر به من برسان.

شیطان چگونه از ما دور می‌شود؟

رسول خدا فرمود : آیا شما را خبر ندهم  به اموری که اگر به آن امور عمل کنید شیطان از شما دور می‌شود؛ مثل دور بودن مشرق از مغرب ؟!

اصحاب گفتند : بله یا رسول الله

حضرت فرمودند : روزه بگیرید چرا که روزه صورت شیطان را سیاه می‌کند

یکی از کارهای خیر ،روزه  گرفتن است از خدا بخواهیم که در ماه رمضان مریض نشویم و توفیق روزه داری داشته باشم یکی از کارهای خیر دیگر صدقه است؛ صدقه دادن هم پشت شیطان را می‌شکند « و کَسْرَ ظَهره » و در ادامه آمده است مواظبت بر عمل صالح ؛ نماز شب و دوستی با خدا  و استغفار ریشه شیطان را قطع می‌کند

و در آخر حدیث گفته شده است « و لکلِ شیٍ زکات  و زکاتُ الابدان الصیام » که هر چیزی زکاتی دارد و زکات بدن‌های شما روزه است.[4]

وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فِیهِ بِجُودِکَ یَا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِین

خدایا هر خیری که در ماه رمضان نازل می‌کنی برای من نصیبی از آن خیر قرار بده به جود و بخشش خودت ای کسی که جود و بخششت از همه بخشندگان بیشتر است.

پی نوشت ها :

[1] - اقبال الاعمال ؛ سید بن طاووس  ص 123

[2] - « المستطرف فی کل فن مستظرف» ص 29 باب چهارم

[3] -  «مستدرک‌الوسائل ج : 5 ص : 78»  عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَحْفَظَ کُلَّمَا تَسْمَعُ وَ تَقْرَأُ فَادْعُ بِهَذَا الدُّعَاءِ فِی دُبُرِ کُلِّ صَلَاةٍ وَ هُوَ «سُبْحَانَ مَنْ لَا یَعْتَدِی عَلَی أَهْلِ مَمْلَکَتِهِ سُبْحَانَ مَنْ لَا یَأْخُذُ أَهْلَ الْأَرْضِ بِأَلْوَانِ الْعَذَابِ سُبْحَانَ الرَّءُوفِ الرَّحِیمِ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِی قَلْبِی نُوراً وَ بَصَراً وَ فَهْماً وَ عِلْماً إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ »

ترجمه : پیامبر اکرم ( صلی اله علیه و آله و سلم)  در این حدیث خطاب به امیر المومنین  علی بن ابیطالب ( علیه السلام ) می‌فرمایند : ای علی  ؛ اگر می‌خواهی که هر چیزی را که می‌شنوی  و مطالعه و قرائت می‌کنی بخاطر بسپاری بعد از هر نماز این دعا را بخوان « سبحان من لا یعتدی ...»

[4] - « اصول کافی  ج 4 ص 62 »  عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ أَبِی زِیَادٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ )ع (أَنَّ النَّبِیَّ )ص( قَالَ لِأَصْحَابِهِ أَ لَا أُخْبِرُکُمْ بِشَیْ‌ءٍ إِنْ أَنْتُمْ فَعَلْتُمُوهُ تَبَاعَدَ الشَّیْطَانُ مِنْکُمْ کَمَا تَبَاعَدَ الْمَشْرِقُ مِنَ الْمَغْرِبِ قَالُوا بَلَی قَالَ الصَّوْمُ یُسَوِّدُ وَجْهَهُ وَ الصَّدَقَةُ تَکْسِرُ ظَهْرَهُ وَ الْحُبُّ فِی اللَّهِ وَ الْمُوَازَرَةُ عَلَی الْعَمَلِ الصَّالِحِ یَقْطَعُ دَابِرَهُ وَ الِاسْتِغْفَارُ یَقْطَعُ وَتِینَهُ وَ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ زَکَاةٌ وَ زَکَاةُ الْأَبْدَانِ الصِّیَامُ

               نماز شب سوم ماه رمضان

ده رکعت در هر رکعت حمد و پنجاه مرتبه توحید.

نمازهاى شب هاى ماه مبارک رمضان

 **تذکر: برخی مواردبه علاوه اصلاحات ، عبارات ومطالبی درمتن فوق توسط سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی اضافه گردید

منابع :

سایت حوزه

بیانات آیة الله مجتهدی تهرانی

http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=174658

**شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان

توسط آیت الله محمدعلی گرامی قمی

ومرحوم آیت الله احمد مجتهدی تهرانی

**شرح دعای روز اوشرح دعاهای روزهای ماه مبارک رمضان

           توسط استاد حجت الأسلام جواد محدثی

تفسیر دعاهای روز های ماه مبارک رمضان

***نسیم معرفت***

تفسیر دعای روز دوم ماه مبارک رمضان

اللّهُمَّ قَرِّبْنی فیهِ اِلی مَرْضاتِکَ                                             خدایا نزدیک کن مرا در این ماه به سوی خوشنودیت

وَ جَنِّبْنی فیهِ مَنْ سَخَطِکَ و نَقْماتِکَ                                      و بر کنارم دار در آن از خشم و انتقامت

وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِقِراءَةِ آیاتِکَ                                                     و توفیق ده مرا در آن برای خواندن آیات قرآن

بِرحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمین                                                    به رحمت خودت، ای مهربان‌ترین مهربانان

اولین تقاضای روزه داران در روز دوم ماه مبارک رمضان

اولین تقاضای روزه دار باتقوا (پرهیزگار) رضایت پروردگار است. آن گونه که از قرآن استفاده می‌شود، نعمت‌های جاودان بهشت برای مؤمنان آماده شده، ولی بالاترین نعمت برای این مؤمنان، رضایت خداوند است.

وَعَدَ اللّهُ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا وَمَسَاکِنَ طَیِّبَةً فِی جَنَّاتِ عَدْنٍ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ أَکْبَرُ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ(توبه ، 72)

{خداوند به مردان و زنان با ایمان باغهایى وعده داده است که از زیر [درختان‏] آن نهرها جارى است. در آن جاودانه خواهند بود، و [نیز] سراهایى پاکیزه در بهشتهاى جاودان [به آنان وعده داده است‏] و خشنودى خدا بزرگتر است. این است همان کامیابى بزرگ.}

آری بزرگ‌ترین سعادت برای هر عاشقی جلب رضایت معشوق است و به همین دلیل روزه دار مؤمن و عاشق خدا تقاضای رسیدن به این خشنودی را دارد.

اما روزه دار عاشق پروردگار، قبل از رسیدن به رضایت محبوبش، باید مؤمن باشد  و مؤمن بودن نیز خصلت‌هایی را لازم دارد :

1-خشوع در نماز 2-دوری از سخن بیهوده 3-وفای به عهد 4- مواظبت بر نماز 5-ادای امانت

بر اساس آیه 72سوره مبارکه احزاب، سایر موجودات و آسمان‌ها و زمین از پذیرش امانت سرباز زدند، ولی انسان این امانت را پذیرفت. این امانت، عقل، آزادی، اختیار و مسئول بودن در برابر آن است. اگر آدمی، امانت را در مسیر رسیدن به رضایت پروردگار به کار گرفت، به دیدار الهی می‌رسد ولی اگر نافرمانی کرده و راه شیطان را در پیش گرفت، از حیوانات نیز پست ترمی گردد.( وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَّ یَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْیُنٌ لاَّ یُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لاَّ یَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَـئِکَ کَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَـئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ سوره اعراف ، آیه 179  و در حقیقت، بسیارى از جنّیان و آدمیان را براى دوزخ آفریده‏ایم. [چرا که‏] دلهایى دارند که با آن [حقایق را] دریافت نمى‏کنند، و چشمانى دارند که با آنها نمى‏بینند، و گوشهایى دارند که با آنها نمى‏شنوند. آنان همانند چهارپایان بلکه گمراه‏ترند. [آرى،] آنها همان غافل‏ ماندگانند. ).

به همین دلیل انسانی که از امانت درست استفاده نکند، نادان و ستمگر نامیده شده (إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبال فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا الْإِنْسان إِنَّهُ کانَ ظَلُوماً جَهُولا .سوره احزاب ، آیه 72 . ما امانت را بر آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه کردیم و آنها از پذیرفتن آن سرباز زدند و از آن هراسیدند، ولی انسان آن را بر دوش گرفت به راستی او ستمگری نادان است.)

چگونه بدانیم خدا از ما راضی است؟!

در دعای امروز از خداوند می‌خواهیم در ماه رمضان کاری کند که به رضایت و خشنودی او نزدیک بشویم؛ در روایت وارد شده، اگر می‌خواهی بدانی خدا از تو راضی است، ببین که تو از خدا راضی هستی یا نه ؟!

بعضی‌ها از خدا راضی نیستند و به درگاه الهی گله می‌کنند که خدایا چرا همه دارند و من ندارم؟! یا چرا همه سالمند و من مریضم ؟! نباید این‌طور حالتی داشت بلکه باید در هر حالتی که هستی از خدا راضی باشی.

پس اگر می‌خواهی بدانی خدا از تو راضی است یا نه ؛ به دلت مراجعه کن، ببین در زندگی از خدا راضی هستی ؟ اگر راضی هستی بدان که خدا هم از تو راضی است و اگر در گوشه دلت از خدا ناراضی هستی ؛  متوجه باش که خدا هم از تو ناراضی است.

اینک به بیان مختصر چند نمونه، از مصادیق رضا و سخط الهی در روایات  می‌پردازیم:

امام باقر(علیه‌السلام) فرمودند: «خشنودی خداوند بلندمرتبه در اطاعت از امام ع، پس از کسب معرفت اوست». [الکافی، ج 1،‌ 185]

در حدیث دیگری نیز امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) فرمودند: «نشانه رضایت خداوند از بنده، رضایت بنده به تمام مقدرات خداوند است ـ چه آن مقدرات خوش آیند، و چه ناخوشایند باشند ـ». [غررالحکم، ص 104]

پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) فرمودند: «رضایت خدا در رضایت پدر و مادر و خشم خداوند در خشم آنهاست» [مستدرک‌الوسائل، ج 14، ص 286]

خداوند از سه گروه تعجب می‌کند

در روایت آمده است که خدای تبارک و تعالی از سه گروه تعجب می‌کند !

1- کسی که نماز می‌خواند و می‌داند مقابل چه خدایی ایستاده است، ولی در نماز حضور قلب ندارد و حواسش به نماز نیست.

بزرگی می‌گفت : ما باید از نماز خواندنمان هم استغفار کنیم.

عاصیان از گناه توبه کنند

                                                 عارفان از عبادت استغفار 

[حکایت دوم گلستان سعدی]

2- کسی که عمری است روزی خدا را می‌خورد و غصه روزی فردا را دارد

3- کسی که می‌خندد در حالی که نمی‌داند خدا از او راضی هست یا نه !

«وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مِنْ سَخَطِکَ وَ نَقِمَاتِکَ»

خدایا یک کاری کن که از غضب تو اجتناب کنم ؛ و کاری نکنم که در ماه رمضان از من ناراضی باشی

«وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِقِرَاءَةِ آیَاتِکَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین»

خدایا مرا موفق به خواندن قرآن کن ؛

در قرآن کریم و روایات مأثوره و سیره اهل‌بیت پیامبر (صلی الله علیه وآله) مطالب فراوانی در آثار، فواید و ثواب تلاوت قرآن و آداب آن ذکر شده است که به نمونه‌هایی از آن می‌پردازیم:

قرآن می‌فرماید: فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ [سوره مزمل ـ آیه 20] هر چه می‌توانید قرآن تلاوت کنید.

وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا [سوره مزمل ـ آیه 4] قرآن را آرام و شمرده و با دقت و تأمل بخوان.

فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ [سوره نحل ـ آیه 98] هر گاه قرآن تلاوت کردی، پس از شیطان رانده شده به خداوند پناه ببر.

ماه رمضان ماه قرآن است و باید قرآن خواند ؛ اگر کسی می‌خواهد زنگار دلش پاک بشود، باید موقع سحر قرآن بخواند.

پاک کردن زنگار دل از چند راه

دل ما با گناه زنگ می‌زند برای پاک شدن زنگ دل چند کار را باید انجام داد:

یکی اینکه در سحرها قرآن بخوانیم [ارشاد القلوب-ترجمه رضایی ج 1 ص 191. رسول خدا فرمود که همانا این دل‌ها زنگار می‌گیرد همان طوری که آهن زنگار می‌گیرد و همانا جلای دل‌ها به خواندن قرآنست.] ؛ دوم اینکه استغفار کنیم و دیگر اینکه دست بر سر یتیم بکشیم و کمک و مددی به اَیتام داشته باشیم . [«نصایح ص 219» ؛ آیت الله مشکینی ؛ ترجمه احمد جنتی

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ): پنج چیز دل را صفا دهد و سختی قلب را برطرف کند: هم‌نشینی علما، دست به سر یتیم کشیدن، نیمه شب استغفار کردن، و کم خوابیدن شب و روزه گرفتن]

                          

نماز شب دوم ماه رمضان

چهار رکعت, در هر رکعت بعد از حمد بیست بار انا انزلناه.(سوره قدر)

 

نمازهاى شب هاى ماه مبارک رمضان

 **تذکر: برخی مواردبه علاوه اصلاحات ، عبارات ومطالبی درمتن فوق توسط سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی اضافه گردید

                                                                                                         فرآوری : زهرا اجلال

گروه دین تبیان

منابع :

بیانات آیة الله مجتهدی تهرانی

بیانات واعظ قزوینی

سایت مفاد

**شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان

توسط آیت الله محمدعلی گرامی قمی

ومرحوم آیت الله احمد مجتهدی تهرانی

**شرح دعای روز اوشرح دعاهای روزهای ماه مبارک رمضان

           توسط استاد حجت الأسلام جواد محدثی

تفسیر دعاهای روز های ماه مبارک رمضان

***نسیم معرفت***

تفسیر دعای روز اول ماه مبارک رمضان

شرح دعای روز اول ماه رمضان - تبیان

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهمَ اجْعلْ صِیامی فـیه صِیـام الصّائِمینَ                خداوندا ! روزه‌ام را در این ماه روزه روزه داران (واقعی)قرار ده

و قیامی فیهِ قیامَ القائِمینَ                                       و شب زنده داری‌ام را شب زنده داری شب زنده داران

ونَبّهْنی فیهِ عن نَومَةِ الغافِلینَ                                  و بیدارم کن در آن از خواب بی خبران

و هَبْ لی جُرمی فیهِ یا الهَ العالَمینَ                       و ببخش گناهم را در آن ای معبود جهانیان

واعْفُ عنّی یا عافیاً عنِ المجْرمینَ.                          و از من درگذر ، ای در گذرنده از گنه‌کاران .

اقسام روزه

اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ

خدایا روزه مرا روزه صائمین قرار بده ؛

صائمین چه کسانی هستند ؟

سه نوع  روزه داریم ؛ 1- روزه عام 2- روزه خاص 3- روزه خاص الخاص

روزه عام: همان روزه‌ای است که عموم مردم  می‌گیرند ؛ نمی‌خورند و نمی‌آشامند، ولی متأسفانه به نامحرم هم نگاه می‌کند ؛ گناه هم می‌کند ؛ حجابش را هم مراعات نمی‌کند . بنابراین روزه عام روزه‌ای هست که انسان تنها از اموری که روزه را باطل می‌کند خودداری می‌نماید.

روزه خاص: روزه‌ای است که روزه‌دار علاوه بر اینکه از خوردن و آشامیدن خودداری می‌کند اعضاء و جوارحش هم روزه دارد ؛ چشمش را هم از معصیت می‌بندد ؛ سحر که روزه می‌گیرد نیت می‌کند که خدایا  همه اعضاء و جوارحم روزه است؛ گوشم غیبت نمی‌شنود ، زبانم غیبت نمی‌کند ، و ... این روزه خاص است.

حدیث : عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا صُمْتَ فَلْیَصُمْ سَمْعُکَ وَ بَصَرُکَ وَ شَعْرُکَ وَ جِلْدُکَ وَ عَدَّدَ أَشْیَاءَ غَیْرَ هَذَا وَ قَالَ لَا یَکُونُ یَوْمُ صَوْمِکَ کَیَوْمِ فِطْرِکَ  (1)  وقتی روزه می‌گیری باید گوش تو هم روزه باشد ( از گناهان مربوط به گوش مثل گوش دادن به غیبت و....)جداً پرهیز کنید، چشمت هم باید روزه باشد ، پوستت هم باید روزه باشد ؛ موی سرت هم باید روزه داشته باشد ؛ خانم‌ها باید حجابشان را رعایت کنند این نکته را باید توجه داشته باشیم که تعیین حدود حجاب بر عهده مرجع تقلید است نه رییس جمهور، رییس مجلس و یا هر مسئول دیگری، بانوان باید مرز حجاب خود را از مرجع تقلیدشان بپرسند مراجع تقلید اسلام‌شناس هستند و هرکسی نمی‌تواند خودش در مسایل دینی رای دهد.

روزه خاص الخاص : این روزه، روزه‌ای هست که غیر از خدا هیچ چیز دیگری در دل روزه‌دار نباشد ؛

       ای یک دله  صد دله ؛دل یک دله کن

                                   مهر دگران را ز دل خود یله کن

اگر در ماه رمضان همه کارها برای خدا باشد ؛ روزه خاص الخاص تحقق می‌یابد و از این رو در دعا از خدا می‌خواهی اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ یعنی خداوندا روزه مرا روزه خاص الخاص قرار بده .

در حدیثی گران‌قدر از پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) نیز داریم که فرمودند: ”اذاغتاب الصائم افطر(2)” یعنی ”هرگاه روزه دار غیبت کند روزه‌اش را خورده است”‌ و در حدیث دیگری می‌فرمایند: ”من اغتاب امرا مسلما بطل صومه و نقض و وضوه”‌(3) یعنی ”هر که غیبت مسلمانی را نماید روزه و وضویش باطل می‌گردد. {تذکر:وضو وروزه اش به حسب ظاهر وبه حکم شرعی وفقهی صحیح است  ولی از جهت معنی وباطن و واقعیت عمل ،  باطل وبی اثر است و نورانیتی ندارد.(اضافه شده توسط سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی) }که از این دو حدیث گران‌بها در می‌یابیم که روزه فقط با گرسنگی و تشنگی کشیدن محقق نمی‌گردد و غیر از موارد ذکر شده در رساله عملیه که باعث ابطال روزه می‌گردد، عوامل دیگری چون غیبت نیز روزه فرد مسلمان را باطل می‌نماید و از این رو روزه واقعی روزه‌ای است که باید در آن تمام اعضا و جوارح انسان روزه دار باشد. به طوری که فرد روزه دار باید از تمام اعمال قبیح چون (غیبت، فحش و ناسزا، خشم و غضب، نگاه به نامحرم و...) دوری نماید.

چنانچه امام صادق علیه‌السلام نیز در حدیثی چنین می‌فرمایند که: ”پدرم فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله از زنی روزه دار شنید که به کنیزش فحش می‌داد پس دستور داد طعامی حاضر نمودند و به آن زن فرمود: بخور، پاسخ داد: ای رسول خدا! من روزه‌ام، آنگاه پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: ‘کیف تکونین صائمه وقد سببت جاریتک؟ ان الصوم لیس من الطعام و الشراب و انما جعل الله ذلک حجابا عن سواهما من الفواحش من الفعل و القول یفطر الصائم ما اقل الصوام و اکثر الجواع”‌(4) یعنی ”تو چگونه در روزه هستی در حالی  که به کنیزت فحش وناسزادادی؟ به راستی که روزه،فقط وفقط خودداری از خوردن و آشامیدن نمی‌باشد. خداوند آن را (روزه را) به عنوان مانعی از سایر زشتی‌های گفتاری قرار داده است، زشتی‌هایی که روزه روزه دار را می‌شکند (باطل می‌کند) چقدر روزه داران (حقیقی) اندک و گرسنگان فراوانند”‌

فرودگاه ایمان را برای نزول ملائکه باز نگه داریم

باید دل‌های خود را برای خدا خالی کنیم، ملائکه ، شب احیاء فرود می‌آیند، ولی فرودگاه دلمان را پیدا نمی‌کنند؛ تعلقات به مال، زن، بچه و دنیا جایی برای نزول ملائکه باقی نگذاشته است دل اگر خالی باشد آن وقت  « تنزل الملائکة و الروح » (5) تحقق می‌یابد و اگر این گونه نباشد ملائکه ،در شب احیاء بر دل شما فرود نمی‌آیند ؛ در ماه رمضان کاری بکنیم که جا برای نزول ملائکه داشته باشیم .

مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی  راجع به شرایط روزه صحیح چنین گفته است :

در روایات آمده است: «غیبت، دروغ، نگاه (حرام) پی‌در پی، دشنام دادن و ظلم - کم باشد یا زیاد -، باعث باطل شدن روزه می‌شود، و روزه، فقط خودداری از خوردنی و آشامیدنی نیست، هنگام روزه گوش، چشم، زبان و ... باید روزه بگیرند. دست و پایت را نگهدار و بسیار سکوت کن مگر از خیر. و با نوکرت رفق و مدارا نما. از جدال و آزار رساندن به نوکر خودداری کن و وقار روزه را داشته باش و وقتی روزه‌ای با زمانی که روزه نیستی باید با هم فرق داشته باشند.» رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم فرمودند: «آسان‌تر ین چیزی که خداوند در روزه بر روزه‌دار واجب نموده، خودداری از خوردنی و آشامیدنی است.»

خلاصه این که روزه صحیح و کاملی که خدا برای کامل نمودن روزه‌دار مقرر فرموده، قطعاً شامل خودداری اعضای بدن از گناه می‌باشد، و روزه کامل‌تر این است که علاوه بر آن، قلب را از یاد غیر خدا باز داشته و از هر چه غیر اوست روزه بگیرد. هنگامی که انسان ماهیت روزه، درجات و فلسفه تشریع آن را فهمید، ناچار باید از هر گناه و حرامی، به خاطر قبول روزه‌اش خودداری کند ، و الا مسئول بوده و به خاطر اینکه اعضای بدنش روزه نگرفته‌اند، مجازات می‌شود، و ساقط شدن قضای روزه به این معنا نیست که انسان را در روز قیامت از مجازات نجات دهد.] (6)

ویژگی قائمین

وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ

خدایا در ماه رمضان قیام مرا قیام قائمین قرار بده ؛ یعنی شب که نماز شب می‌خوانم، قیامم قیام قائمین باشد ، قائمین آن‌هایی هستند که در نماز از خوف خدا گریه و زاری می‌کنند

باید نماز ، نمازی باشد که از روی عشق باشد....

   ای مرغ سحر عشق ز پروانه بیاموز

                    کان سوخته را جان شد و آواز نیامد (7)

«قیام ما را قیام قائمین قرار بده»؛ یعنی  نماز مرا نماز عاشقانه قرار بده ؛ برای نماز شب از خواب باید بپریم نه اینکه ساعت کوک کنیم تا بیدار شویم.

بعد دیگری که از این قسمت از دعا برداشت می‌شود این است که ؛ در اینجا منظور از قیام شاید اقامه نماز و یا به عبارت دیگر هر نوع برخاستی که امر خیری در آن باشد، همانند (بیداری در سحرهای ماه رمضان برای سحری خوردن و یا دعا و مناجات نمودن، افطار نمودن روزه، کمک نمودن به مستمندان و...) که همه این‌ها نوعی قیام می‌باشد ، فقط مهم این است که هدف و قصد و نیت، رضای خداوند باشد یعنی اراده هر کاری را نمودیم فقط رضای خدا را در نظر بگیریم .

از غفلت بپرهیزیم

وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ

و در این روز اول ماه رمضان مرا از خواب غفلت بیدار بکن ؛ این هم دعای خوبی است، گناه نکنیم هر لحظه ممکن است مرگ از راه برسد مثلاً فلان آقای فروشنده دارد آب توی شیر می‌ریزد، یک مرتبه سکته می‌کند ، مرگ که خبر نمی‌کند و این‌ها غفلت است.

امیر مؤمنان حضرت علی علیه‌السلام در نامه‌ای به یکی از صحابه خویش می‌نویسد : ”فتدارک مابقی من عمرک ولا تقل غدا بعد غد فانما هلک من کان قبلک با قامتهم علی الامانی و التسویف حتی اقامهم امرالله بغته و هم غافلون فنقلوا علی اعوادهم الی قبورهم المظلمةالضیقة و قد اسلمهم الأولاد  و ... (8) یعنی ”پس باقیمانده عمرت را دریاب و نگو فردا بعد از فردا (چنین خواهم نمود) همانا انسان‌های قبل از تو به خاطر آرزوها و به تأخیر انداختن‌ها هلاک شدند تا ناگهان امر خداوند (یعنی مرگشان) فرا رسید و آن‌ها غافل بودند، پس بر روی چوب‌هایشان (تابوت‌هایشان) به سوی قبرهای تاریک و تنگ خود منتقل شدند و فرزندان و خویشاوندانشان آن‌ها را تسلیم (گور) نمودند”‌

پس در اینجا در می‌یابیم که اکثر انسان‌ها در خواب غفلت به سر می‌بردند، خوابی که انسان را از معبود و پروردگار خویش جدا می‌سازد، خوابی که چشمان انسان در آن باز است اما دل انسان واقعیت‌ها را نمی‌بیند. پس در این روز از خداوند می‌خواهیم که ما را از خواب غفلتی که انسان را به هلاکت و نابودی می‌کشاند بیدار نموده و نجات بخشد...”‌

وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یَا عَافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ

خدایا در این ماه رمضان مرا ببخش ای خدایی که از گنه‌کاران می‌گذری

پی نوشت ها :

1-الکافی ،ج 4 ، ص 87

2- عوالی اللآلی ج 1، ص 263 و حدیث 53

3- الفقیه، ج 4، ص 15

4- اصول کافی، ج 4، ص 87

5- سوره قدر آیه 4

6- ترجمه‌المراقبات ، ص 210

7- گلستان سعدی

8- اصول کافی، ج 4، ص 87        

فرآوری : زهرا اجلال

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

شب اول : چهار رکعت در هر رکعت بعداز حمد پانزده مرتبه توحید

نمازهاى شب هاى ماه مبارک رمضان

 **تذکر: برخی مواردبه علاوه اصلاحات ، عبارات ومطالبی درمتن فوق توسط سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی اضافه گردید

منابع :

سایت حوزه

اندیشه مطهر

بیانات مرحوم آیة الله مجتهدی تهرانی

سایت مفاد

دعایی برای آمرزش گناهان چهل ساله

http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=174301

**شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان

توسط آیت الله محمدعلی گرامی قمی

ومرحوم آیت الله احمد مجتهدی تهرانی

**شرح دعای روز اوشرح دعاهای روزهای ماه مبارک رمضان

           توسط استاد حجت الأسلام جواد محدثی

تفسیر دعاهای روز های ماه مبارک رمضان

حتما کلیک کنید:چهل حدیث درباره ( « خودسازی »)

***نسیم معرفت***

مقدمه

حتما کلیک کنید:چهل حدیث (درباره خود سازی)

خـودیـابـى

خـود درمـانى

محـاسـبه

از خـود، براى خـود

پرهـیز از معصـیت

برنامه روزانه حساب‏رسى

راه بهـشت و جـهنّم

تـلاوت آگاهانه قرآن

صـفات مـؤمن

http://www.hadithlib.com/rolls/chel/7900/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D9%89

***نسیم معرفت***

گفت و گوی طنز بین یک زن و شیطان

به گزارش «دیار باران»، وبلاگ اورموی نوشته است: زن به شیطان گفت: آیا آن مرد خیاط را می بینی ؟ می توانی بروی وسوسه اش کنی که همسرش را طلاق دهدیا نه؟

شیطان گفت: آری و این کار بسیار آسان است و راحت از پسش بر می آیم. پس شیطان به سوی مرد خیاط رفت و به هر طریقی سعی می کرد او را وسوسه کند اما مرد خیاط همسرش را بسیار دوست داشت و اصلا به طلاق فکر هم نمی کرد.

پس شیطان برگشت و به شکست خود در مقابل مرد خیاط اعتراف کرد سپس زن گفت: اکنون آنچه اتفاق می افتد ببین و تماشا کن. زن به طرف مرد خیاط رفت و به او گفت: چند متری از این پارچه ی زیبا میخواهم پسرم میخواهد آن را به معشوقه اش هدیه دهد پس خیاط پارچه را به زن داد. سپس آن زن رفت به خانه مرد خیاط و در زد و زن خیاط در را باز کرد وآن زن به او گفت : اگر ممکن است میخواهم وارد خانه تان شوم برای ادای نماز، و زن خیاط گفت: بفرمایید، خوش آمدید به خانه ی ما و آن زن پس از آنکه نمازش تمام شد آن پارچه را پشت در اتاق گذاشت بدون آنکه زن خیاط متوجه شود و سپس از خانه خارج شد و هنگامی که مرد خیاط به خانه برگشت آن پارچه را دید و فورا داستان آن زن و معشوقه ی پسرش را به یاد آورد و همسرش را همان موقع طلاق داد.

سپس شیطان گفت: اکنون من به کید و مکر زنان اعتراف می کنم و آن زن گفت: کمی صبر کن.
نظرت چیست اگر مرد خیاط و همسرش را به همدیگر بازگردانم؟؟؟!!! شیطان با تعجب گفت: چگونه ؟؟؟

آن زن روز بعدش رفت پیش خیاط و به او گفت: همان پارچه ی زیبایی را که دیروز از شما خریدم یکی دیگر میخواهم برای اینکه دیروز رفتم به خانه ی یک زنی محترم برای ادای نمازو آن پارچه را آنجا فراموش کردم و خجالت کشیدم دوباره بروم و پارچه را از او بگیرم و اینجا مرد خیاط رفت و از همسرش عذرخواهی کرد و او را برگرداند به خانه اش. و الان شیطان در بیمارستان روانی به سر میبرد!!

تذکر: طنز فوق بیانگر آن است که برخی خانم ها خلاقیت ومهارت خاصی در کارهای منفی ومثبت دارند که مایه شگفتی واعجاب است.

http://www.diyarebaran.ir/%DA%AF%D9%81%D8%AA-%D9%88-%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%B7%D9%86%D8%B2-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%DB%8C%DA%A9-%D8%B2%D9%86-%D9%88-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86/

***نسیم معرفت***

 

گفت و گو با حجت الاسلام والمسلمین عرفانی روحانی شاعر گیلانی

***نسیم معرفت***

به نام خدا

اشعار زیر را در باره فوائد سفر سرودم امید است که قبول طبع شما واقع گردد:

**فوائد سیر وسیاحت**

در  سیاحت آدمی  دانا   شود

گوش باز وچشم هم بینا شود

بارور  گردد  خِرَدها   در   سفر

روسفرکن تا شوی  اهل  نظر

پخته گردد   آدمی  اندر  سفر

رو سفر کن تا شوی صاحب نظر

از  حقایق  باخبر  گردی   چنان

دیگران انگشت گیرند  در  دهان

پاگ  گردد  روح  از  زنگ  ملال

ارتقا  یابد  به  قرب   ذوالجلال

روح  تو  از  مردگ ی گردد رها

جان  تو آید  به  هیجان از صفا

سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجانی

**اخلاق و آداب سفر از دیدگاه اسلام**

***********************************************************************