جنایات و سختگیری های متوکل در مورد شیعیان

متوکل یکی از جنایت کارترین خلفای عباسی بود. او در دشمنی با امیر مؤمنان(ع) و خاندان و شیعیان او دلی پرکینه داشت و دوران حکومت او برای شیعیان و علویان یکی از سیاه ترین دوران ها به شمار می رود. از آن جا که همه جنایات او را نمی توان در این بحث فشرده بیان کرد، ناگزیر به برخی از جنایات او نمونه وار اشاره می کنیم:

1- در حکومت او گروهی از علویان زندانی یا تحت تعقیب و متواری شدند که از آن جمله می توان از«محمدبن صالح»(از نوادگان امام مجتبی(ع)) و«محمدبن جعفر» (یکی از مبلغان حسین بن زید که در طبرستان قیام کرده بود) نام برد.
2- او در سال 236 قمری دستور داد آرامگاه سرور شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و بناهای اطراف آن ویران و زمین پیرامون آن کشت شود و نیز در اطراف آن پاسگاه هایی برقرار ساخت تا از زیارت آن حضرت جلوگیری کند. گویا هیچ یک از مسلمانان حاضر به تخریب قبر امام حسین(ع) نبوده است، زیرا او این کار را توسط شخصی بنام «دیزج» انجام داد که یهودی الاصل بود. متوکل اعلام کرد: رفتن به زیارت حسین بن علی ممنوع است و اگر کسی به زیارت اوبرود، مجازات خواهد شد. او می ترسید قبر امام حسین(ع) پایگاهی بر ضد او گردد و مبارزات و شهادت آن شهید بزرگوار الهام بخش حرکت و قیام مردم در برابر ستم های دربار خلافت شود. اما شیعیان و دوستداران سرور شهیدان در هیچ شرایطی از زیارت آن تربت پاک باز نایستادند. و زائران، انواع صدمه ها و شکنجه ها را تحمل می کردند و باز به زیارت می رفتند. پس از قتل متوکل دوباره شیعیان به همکاری علویان قبر آن حضرت را بازسازی کردند. خراب کردن قبر امام حسین(ع) مسلمانان را به شدت خشمگین ساخت، به طوری که مردم «بغداد» شعارهایی بر ضد متوکل بر در و دیوارها و مساجدمی نوشتند و شعرای مبارز و متعهد، با سرودن اشعاری، او را«هجو» می کردند. از جمله آن سروده ها، شعری است که ترجمه آن به قرار زیر است: «به خدا قسم اگر بنی امیه، فرزند دختر پیامبر شان را به ستم کشتند، اینک کسانی که از دودمان پدر او هستند(بنی عباس) جنایتی مانند بنی امیه مرتکب شده اند. این قبر حسین است که به جان خودم سوگند(توسط عباسیان)  ویران شده است. بنی عباس متاسفند که درقتل حسین(ع) شرکت نداشته اند! و اینک با تجاوز به تربت حسین(ع) و ویران کردن قبر او، به جان استخوان های او افتاده اند!»

3- او در زمان خلافت خود بزرگانی از مردم مسلمان و معتقد به اهل بیت را به شهادت رسانید که از جمله آنان«ابن سکیت»، یار باوفای امام جواد و امام هادی و شاعر و ادیب نام آور شیعی، بود که متوکل به جرم دوستی علی(ع) او را به قتل رسانید(5) روزی متوکل با اشاره به دو فرزند خود، از وی پرسید: این دو فرزند من نزد تو محبوب ترند یا«حسن» و«حسین»؟ ابن سکیت از این سخن و مقایسه بی مورد سخت برآشفت و خونش به جوش آمد و بی درنگ گفت: «به خدا سوگند«قنبر» غلام علی (ع) در نظر من از تو و دو فرزندت بهتراست». متوکل که مست قدرت و هوا و هوس بود، فرمان دادزبان او را از پشت سرش بیرون کشیدند!

4- «خطیب بغدادی» درباره شکنجه و آزار طرفداران خاندان رسالت از سوی متوکل می نویسد: متوکل عباسی«نصربن علی جهضمی» را به علت حدیثی که درباره منقبت و فضیلت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) و امام حسن و امام حسین(ع) نقل کرده بود«هزار» تازیانه زد و دست از او برنداشت تا آن که شهادت دادند او از اهل سنت است!

5- او به شعرای مزدور و خودفروخته ای هم چون«مروان بن ابی الجنوب» مبالغ هنگفتی صله می داد تا و درباره مشروعیت حکومت بنی عباس و هجو بنی هاشم شعر بسرایند.

6- او زمانی که به ایجاد ارتشی نوین و موسوم به«شاکریه» دست زد، افرادی را از مناطقی که در بینش ضد علوی مشهور بودند، بویژه از سوریه، الجزیره، جبل، حجاز و عنبا استخدام کرد.

7- او به حاکم مصر دستور داد تا طالبیان را به عراق تبعید کند، حاکم مصر نیز چنین کرد. آن گاه در سال 236آنان را به مدینه منتقل کرد.

8- او شیعیان را از دستگاه دولت اخراج می کرد و موقعیت آنان را در اذهان عمومی خدشه دار می ساخت. به عنوان نمونه، می توان از برکناری«اسحاق بن ابراهیم» یاد کرد که متوکل او را به جرم شیعه بودن از حکمرانی«سامراء» و«سیروان» در استان «جبل» برکنار کرد. افراد دیگری نیز به همین علت موقعیت های خود را از دست دادند. متوکل با اعمال این شیوه ها، از بروز هر گونه حرکتی از ناحیه شیعیان بر ضد رژیم خود جلوگیری کرد، لکن موفق نشد فعالیت های پنهانی آنان را خاتمه بخشد و چنان که قبلا گفتیم، گزارش های تاریخی، حاکی از آن است که امام هادی(ع) ارتباط های خود را با پیروانش در نهان ادامه می داد.

منبع:سیره پیشوایان تالیف مهدی پیشوایی

http://www.tebyan-ardebil.ir