دعبل[1] که نام اصلی وی محمد بن علی خزاعی و کنیهاش «ابوعلی» یا «ابوجعفر» به او میگفتند، که البته بیشتر به ابوعلی شهرت داشت.[2] وی از شعرای مشهور شیعه و در رد? اول شاعران عالی در دوره اول عباسی بود[3] که در سال 148ه.ق در عصر امام جعفر صادق(ع)، امام ششم شیعیان (در سال شهادت ایشان)، در عهد خلافت منصور دوانیقی (136ه.ق) در کوفه در خانوادهای مشهور به علم و فضل و شعر و دوستدار اهل بیت(ع) متولد شد.[4] وی دوران کودکی و نوجوانی را در کوفه گذراند[5] و سپس به بغداد رفت و مشغول تحصیل علم شد.[6] پدرش علی بن رزین بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بدیل ورقاء خزاعی بود[7] و جد اعلای او عبدالله بن بدیل، که پیامبر در روز فتح مکه، برای وی دعا نمود که: «خدا تو و فرزندانت را بهرمند گرداند.»[8] صحابه و سفیر پیغمبر اسلام(ص) و از اصحاب امیرالمومنین علی(ع) بود که به همراه قبیله خزاعه در صفین، با معاویه جنگید و با سه برادرش در این جنگ به شهادت رسیدند،[9] خاندانش از بیوتات قدیم شیعه و راوی حدیث، شاعر و برادرش علی و پسر عمویش «ابوالشیص» همگی از شعرای فاضل و شیعه اهل بیت(ع) بودند. شعر و ادب عربی را از مسلم بن ولید انصاری ملقب به «صریح الغوانی» که شاعر هارون الرشید و خاندان برامکه بود، فرا گرفت و از همان جوانی به سرودن شعر پرداخت. [10]
زمامداری مستعجل دعبل بر سمنجان[11] و اسوان مصر
عباس بن جعفر خزاعی که از قبیله بزرگ خزاعه بود، از سال 173 تا 175ه.ق از سوی هارون الرشید خلیفه عباسی، حاکم خراسان شد. او در حیطه اختیار و قدرت خویش، دعبل شاعر، هم نژاد و هم کیش خود را به ولایت و حکومت شهر سمنجان منصوب کرد.[12] وی مدت کوتاهی فرماندار سمنجان شد. دعبل همچنین مدت کوتاهی فرماندار شهر اسوان مصر نیز شد، بنا به گزارشی معتصم عباسی وقتی هجای دعبل را به شنید[13] وی را به قتل تهدید کرد، دعبل بر جان خود ترسید و به سوی مصر گریخت؛[14] ولی در عین حال بنی عباس و خلفای عباسی او را سخت نکوهش میکرد.[15]
http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=44622
*****************************************************************
بینا متنیّت قرآن و روایی در شعر دعبل خزاعی
کتابخانه اینترنتی تبیان - دعبل خزاعی
دعبل خزاعی شاعر علوی
دعبل خزاعی - ویکیپدیا، دانشنامه آزاد
شعر تحت تعقیب - ماهنامه فرهنگی تحلیلی راه
حکایت دوبیتی که امام رضا ع به شعر دعبل خزاعی اضافه فرمود ... - فارس
زندگی نامه محمدبن علی خُزاعی(دِعبِل )معراج دل
زندگی نامه ی دعبل خزاعی - کانون زیارت علوی
تاریخ : یکشنبه 93/11/5 | 2:39 عصر | نویسنده : سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی | نظر
.: Weblog Themes By Pichak :.