برخی افراد می خواهند به هر قیمتی زنده بمانند، بالاترین ارزش در نظر آنها زنده بودن است اما برخی افراد ارزشهای ما فوق حیات دارند مانند آزادگی، عزت و آبرومندی و تقوا، اینها  ارزشهایی است که از زندگی هم بالاتر است. اگر اینها از دست برود زندگی برای انسان باشرف ارزشی نخواهد داشت. 

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره‌ای اساتید، حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی چهارشنبه در مسجد اعظم قم درس اخلاق خود را به بحث پیرامون حدیثی از امام حسن عسکری علیه السلام قرار دادند.

متن درس اخلاق این مرجع تقلید به این شرح است:

حدیثی از امام حسن عسکری علیه السلام  در تحف العقول داریم که حدیثی بسیار پرمعنا است. امام می فرماید: «خَیْرٌ مِنَ الْحَیاةِ ما إِذا فَقَدْتَهُ أَبْغَضْتَ الْحَیاةَ وَ شَرُّ مِنَ الْمَوْتِ ما إِذا نَزَلَ بِکَ أَحْبَبْتَ الْمَوْتَ» آِیا از زندگی چیزی بهتر و از مرگ چیزی بدتر وجود دارد؟ امام در جواب می فرماید که بله وجود دارد. چیزهایی است که وقتی از دست می رود زندگی برای انسان تلخ می شود، حدیث سربسته است اما چند چیز مصداق آن می تواند باشد، یکی مسأله عزت و شخصیت است، وقتی انسان ذلیل شود زندگی برای او تلخ خواهد بود. در داستان حضرت زین العابدین علیه السلام این شعر هست که در شام حضرت فرمود: «فیا لیت امی لم تلدنی و لم اکن - یزید یرانی فی البلاد اسیر» ای کاش مادرم مرا نزاییده بود و من زنده نبودم و یزید مرا اسیر ببیند. این یعنی آزادگی نعمتی است که اگر از دست برود، زندگی برای انسان تلخ می شود.

در داستان حضرت مریم سلام الله علیها داریم که ایشان می فرماید: «قَالَتْ یَا لَیْتَنِی مِتُّ قَبْلَ هَذَا وَکُنتُ نَسْیًا مَّنسِیًّا» ایشان فکر می کرد که به وسیله این فرزند که متولد شده است رسوا می شود اما اینطور نشد و خداوند به وسیله سخن گفتن فرزندش در گهواره او را آبرومند کرد. ایشان می فرماید، رفتن آبرو چیزی است که برای من زندگی را تلخ می کند. چیزهایی است که وقتی به سراغ انسان بیاید، مرگ برای او راحت می شود.

برخی افراد می خواهند به هر قیمتی زنده بمانند، حتی اگر ذلیل و اسیر و توسری خور و بدبخت باشند، بالاترین ارزش در نظر آنها زنده بودن است، به هر قیمتی. اما برخی افراد، ارزشهای ما فوق حیات دارند مانند آزادگی، عزت و آبرومندی و تقوا، اینها  ارزشهایی است که از زندگی هم بالاتر است. اگر اینها از دست برود زندگی برای انسان باشرف ارزشی نخواهد داشت. امیر مومنان علی علیه السلام می فرماید: «المَوْتُ فی حَیَاتِکُمْ مَقْهُورِینَ، وَالْحَیَاةُ فی مَوْتِکُمْ قَاهِرِینَ» مرگ در این است که زنده بمانید و ذلیل و مقهور باشید و حیات در این است که بمیرید و سربلند و آبرمند باشید. اینها ارزشهای والایی است که افراد مادی گرا اینها را نمی فهمند. آنها می گویند که انسان باید در هر حالتی زنده باشد اما افراد آزاده اینگونه فکر نمی کنند.

یک نمونه هم از دعای مکارم الاخلاق امام سجاد علیه السلام عرض می کنم که حضرت عرضه می دارند: «الهی ان  کَانَ عُمُرِی مَرْتَعاً لِلشَّیْطَانِ فَاقْبِضْنِی إِلَیْکَ قَبْلَ أَنْ یَسْبِقَ مَقْتُکَ إِلَیَّ، أَوْ یَسْتَحْکِمَ غَضَبُکَ عَلَیَّ» خدایا اگر عمر من چراگاه لشگر شیطان می شود و شیطان بر من مسلط می شود، این عمر را از من بگیر پیش از آن که غضب تو بر من مسلط شود. یعنی زنده بودن و در چنگال شیطان بودن ارزش نیست. خیلی چیزها هستند که ارزششان بیش از زنده ماندن است و خیلی چیزها هم هستند که از مردن بدترند. بالاتر از حیات و بدتر ممات داریم.

http://neshasteasatid.com/node/1359

ماآمده ایم که زندگی کنیم تاقیمت پیداکنیم