***نسیم معرفت***
تفسیر دعای روز سی ام ماه مبارک رمضان
چگونه رضایت خداوند را جلب کنیم ؟
ارزش هر طاعت به مقبولیت آن است. تا نماز ما قبول نشود ارتقا نمییابد و بالا نمیرود تا روزه ما پذیرفته نشود اثرگذار نیست قبول اعمال به نیت و اخلاص و تقید و عبودیت در برابر خداست.
سی روز روزه گرفتیم و نماز به پا داشتیم امروز از او میخواهیم روزهمان را مقرون به شکر و قبول قرار دهد آن گونه که او و رسولش از آن راضی باشند.
آری، خداوند روزهای را ارزش مینهد و میپذیرد که آمیزهای از پرهیز و ایمان باشد. در این حال شکر و سپاس الهی نسبت به عبادت بنده، همان مهر قبول اوست. او آن هنگام طاعت را قبول میکند که «خداپسند» باشد الگو گیری از سنتهای او اطاعت و رضایت خدا را به همراه دارد.
طاعت و عبادتی که آلوده به گناه ومعصیت وریا وریا کاری باشد ارزشی ندارد . دهانی که به روزه بسته شده اما به غیبت و تهمت همواره گشوده است، مُهر روزه را هم شکسته!
شنیدهایم زنی زبان به غیبت گشود در حالی که روزه بود، پیامبر فرمود: برو بخور! دیگر روزه نیستی!{البته اگر شخص روزه دار خدای ناکرده غیبت وپشت سرگویی کند از نظر حکم فقهی وشرعی ، روزه اش صحیح است اگرچه ارزش باطنی و واقعی ندارد (سیداصغرسعادت}
از خدا میطلبیم دل و زبانمان را از گناه دور بدارد و روزه ما را مقبول و مورد رضایت خود پیامبر و اهلبیتش (علیهم السلام) قرار دهد. و مُهر «شکر» و «قبول» آنها را بر آن ثبت کند.
رضایت و خشنودی خدا در چیست و چگونه خداوند از انسان راضی میشود؟
رضایت و خشنودی خدا امری نسبی است، به این معنا که خداوند مجموعه قوانینی را برای تکامل و پیشرفت بشریت و سعادت و خوشبختی آنان فرستاده است، آن قوانین تشریعی که به صورت وحی و کتاب آسمانی و تفسیر و تفصیل آن توسط اولیای الهی و معصوم در اختیار انسان قرار گرفته، مجموعهای از بایدها و نبایدها را تشکیل میدهد، انسان کامل کسی است که با اطاعت کلیه قوانین الهی، رضایت و خشنودی خدا را کسب کرده باشد، از سویی می دانیم همه انسانها از لحاظ معرفت و شناخت، ایمان و معنویت، اطاعت و تسلیم پذیری عملی فرمان الهی یکسان نیستند، خداوند از چهارده معصوم(ع) راضی و خشنود است، چنان که از سلمان و ابوذر و مقداد نیز راضی وخشنود است. اما میزان و نسبت رضایت مندی خداوند به میزان عمل آنان از لحاظ کمیت و کیفیت و اخلاص و معرفت آنان بستگی دارد.
از سویی میدانیم برخی اعمال از ویژگیهای برتر و ممتازی برخوردارند، به گونهای که میتوان آنها را به عنوان اصول و ریشه های جلب رضایت و خشنودی خداوند دانست. باید به قرآن که زبان خداوند است، مراجعه نمود و از زبان او کشف کرد که انجام چه کارهایی موجب جلب رضایت حضرتش می گردد. رضایت و خشنودی خدا در بیش از سی آیه بیان شده است.
به برخی از آیات که تقریباً در بر دارنده محتوای بقیه آیات و بیان کننده همه ویژگیهایی است که رضایت خداوند را جلب میکند اشاره میشود.
رضوان و رضایت خدا شامل کسانی میگردد که:
1 - ایمان به خدا و قیامت داشته باشند.
2 - خانه و وطن خویش را برای حفظ دینشان رها کنند و هجرت نمایند.
3 - با مال و جان خویش در راه خدا جهاد نمایند.
4 - پیوسته پیرو ولایت و رهبری باشند.
5- رضایت خدا را در صدق و راستی (گفتار و عمل) باید جست و جو کرد.
عملی که موجب رضایت خداوند از حضرت اسماعیل(ع) شد
قرآن در مورد حضرت اسماعیل(ع) میفرماید: اسماعیل همواره مورد رضایت و خشنودی پروردگارش بود، چه این که او خوش قول و صادق الوعد بوده و پیوسته خانوادهاش را به نماز و زکات توصیه مینمود.
در سوره توبه میفرماید: رضایت و خشنودی خدا شامل حال مردان و زنان مؤمنی میگردد که:
1 - در برابر مسلمانان احساس مسئولیت میکنند و یار و یاور یکدیگرند و همدیگر را تأیید و تقویت میکنند.
2 - پیوسته امر به معروف و نهی از منکر میکنند.
3 - در اقامه نماز و بر افراشته شدن فرهنگ و محتوای آن تلاش میکنند.
4 - زکات مال خویش را میپردازند و از دستگیری فقرا و مستمندان غفلت ندارند.
5 - پیرو خدا و پیامبر ص هستند.
رضایت و خشنودی خدا در حزب اللهی شدن است
حزب اللهی شو تا خدا از تو راضی گردد و از مواهب و الطاف خویش تو را بهرهمند سازد تا تو نیز از او خوشحال و خشنود گردی. در دو آیه از حزب اللَّه و در یک آیه از حزب الشیطان سخن به میان آمده است. در سوره مجادله دو حزب مذکور و ویژگیهای طرفداران آنها بیان شده و با هم مقایسه گشته است.
خداوند، رضایت و خشنودی خویش را از حزب اللَّه در این سوره بیان کرده است. به بیان دیگر: خداوند به رغم میل غوغاسالاران دور از فرهنگ قرآن روزگار ما، جامعه را به دو طیف خودی و غیر خودی یا حزب اللَّه و حزب الشیطان تقسیم نموده و به مؤمنان هشدار داده است که جمع میان محبت خدا و محبت دشمنان خدا در یک دل ممکن نیست. باید از میان آن دو یکی را برگزید:
لَا تَجِدُ قَوْمًا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ یُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ کَانُوا آبَاءهُمْ أَوْ أَبْنَاءهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ أُوْلَئِکَ کَتَبَ فِی قُلُوبِهِمُ الْإِیمَانَ وَأَیَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ وَیُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُوْلَئِکَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ(سوره مجادله آیه 22)
گروهی را که به خدا و روز واپسین ایمان دارند نمی یابی که با کسانی که با خدا و رسولش دشمنی دارند دوستی نمایند ، هر چند پدرانشان یا فرزندانشان یا برادرانشان یا خویشانشان باشند. آنها هستند که خداوند ایمان را در دل هایشان ثابت و مقرر کرده و با روحی از جانب خود ( با نور خاصی یا معارف قرآنی یا توفیق غیبی ) آنها را تأیید نموده ، و آنها را ( در آخرت ) به بهشت ها و باغ هایی که از زیر ( ساختمان ها و درختان ) آنها نهرها جاری است وارد می کند که در آنجا جاودانه اند ، خدا از آنها خشنود و آنها از خدا خشنودند ، آنها حزب خدا هستند ، آگاه باش که حتما حزب خدا همان رستگارانند.
هیچ گروهی را نمییابی که ایمان به خدا و قیامت داشته باشد و در عین حال با دشمنان خدا و رسول اظهار دوستی نماید، هر چند آنان پدران، فرزندان، برادران یا خویشان آنها باشند.
محبت به پدران و فرزندان و اقوام، بسیار خوب است و نشانه زنده بودن عواطف انسانی است، اما هنگامی که این محبت رو در روی محبت خدا قرار میگیرد، ارزش خود را از دست میدهد.
زمانی خداوند از شما رضایت دارد و از عملکرد شما خشنود میگردد که حب و بغضها و دوستی و دشمنیها را برای خدا خالص کنید. امام صادق(ع) میفرماید: کسی که برای خدا دوست دارد و برای خدا دشمنی میکند و برای خدا میبخشد، ایمانش کامل است.
چشیدن طعم ایمان
رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله:ثلاثٌ مَن کُنَّ فیه ذاقَ طَعْمَ الإیمانِ : مَن کانَ لا شیءَ أحبُّ إلَیهِ مِن اللّه ِ و رسولِهِ ، و من کان لَأنْ یُحرقَ بالنّار أحبَّ إلیهِ مِن أنْ یَرْتَدَّ عن دِینِهِ ، و من کانَ یُحبُّ للّه ِ و یُبغضُ للّه ِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :سه چیز است که هر کس داشته باشد طعم ایمان را چشیده است: کسى که هیچ چیزى را بیشتر از خدا و پیامبر او دوست نداشته باشد و کسى که اگر او را با آتش بسوزانند برایش بهتر است تا اینکه از دینش دست شوید و کسى که براى خدا دوستى و دشمنى ورزد.
در سوره ممتحنه میفرماید:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَعَدُوَّکُمْ أَوْلِیَاء تُلْقُونَ إِلَیْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ کَفَرُوا بِمَا جَاءکُم مِّنَ الْحَقِّ یُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِیَّاکُمْ أَن تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّکُمْ إِن کُنتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِی سَبِیلِی وَابْتِغَاء مَرْضَاتِی تُسِرُّونَ إِلَیْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَیْتُمْ وَمَا أَعْلَنتُمْ وَمَن یَفْعَلْهُ مِنکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاء السَّبِیلِ(آیه اول سوره ممتحنه)
ای کسانی که ایمان آورده اید، دشمن من و دشمن خود را به دوستی اختیار، مکنید شما با آنان طرح دوستی می افکنید و حال آنکه ایشان به سخن حقی که بر شما آمده است ایمان ندارند و بدان سبب که به خدا، پروردگار خویش ایمان آورده بودید، پیامبر و شما را بیرون راندند گاه که برای جهاد در راه من و طلب رضای من بیرون می روید، در نهان با آنها دوستی می کنید، و من به هر چه پنهان می دارید یا آشکار می سازید آگاه ترم و هر که چنین کند، از راه راست منحرف گشته است
اگر شما مسلمانان برای رضای خدا و خشنودی او هجرت کردید و جهاد نمودید، پس با دشمنان خدا و دشمنان خودتان هرگز طرح دوستی نریزید.
حزب اللهی کیست و چه ویژگیهایی دارد؟
وقتی دانستیم، خشنودی خدا در حزب اللهی شدن است، باید بدانیم حزب اللهی شدن نیازمند چه صفاتی است و حزب اللهی کیست؟ حزب اللهی را از راه اعتقادات و عملکردها و وضع ظاهرشان باید شناخت. آنها کسانی هستند که:
لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِی قُلُوبِهِمْ فَأَنزَلَ السَّکِینَةَ عَلَیْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِیبًا
سوره فتح.آیه 18.
به راستى خدا هنگامى که مؤمنان زیر آن درخت با تو بیعت مىکردند از آنان خشنود شد و آنچه در دلهایشان بود بازشناخت و بر آنان آرامش فرو فرستاد و پیروزى نزدیکى به آنها پاداش داد.
کلیک کنید:سوره فتح؛ بیعت رضوان
یکی از اقدامات ماندگاری که در ایام صلح حدیبیه انجام شد و در آیه 10 سوره فتح نیز به آن اشاره شده، بیعت رضوان است. خداوند در این آیه شریفه می فرماید: «اِنَّ الَّذینَ یُبَایِعُونَکَ اِنَّما یُبَایِعُونَ الله َ یَدُاللهِ فَوقَ ایدیِهِم فَمَن نَّکَثَ فَانَّمَا یَنکُثُ عَلَی نَفسِهِ وَمَن اوفَی بِمَا عَاهَدَ عَلَیهُ الله َ فَسَیُوتِیهِ اجراًعَظِیماً؛ در حقیقت کسانی که با تو بیعت می کنند جز این نیست که با خدا بیعت می کنند دست خدا بالای دست های آنان است پس هر که پیمان شکنی کند، تنها به زیان خود پیمان می شکند و هر که بر آن چه با خدا عهد بسته، وفادار بماند به زودی خدا پاداشی بزرگ به او می بخشد.»
ماجرای این بیعت که زیر درخت انجام شد و به همین دلیل به آن بیعت شجره هم گفته می شود، از این قرار است که، در ماه ذی القعده سال ششم هجری پیامبر اکرم(ص) به قصد عمره به سوی مکه حرکت و همه مسلمانان را تشویق به شرکت در این سفر کردند.
هنگامی که پیامبر(ص) به عسفان در نزدیکی مکه رسیدند با خبر شدند که قریش تصمیم گرفته اند از ورود آن حضرت به مکه جلوگیری کنند. همین که پیامبر اکرم(ص) به حدیبیه رسیدند (حدیبیه روستایی است در حدود بیست کیلومتری مکه) دستور توقف دادند. به حضرت عرض شد در این جا آبی وجود ندارد، پیامبر(ص) از طریق اعجاز از چاهی که در آن جا بود آب برای یارانشان فراهم کردند.
این ممانعت مشرکان، موجب تبادل سفیرانی میان قریش و پیامبر اکرم(ص) شد تا شاید مشکل به نحوی حل شود. سرانجام عروة ابن مسعود ثقفی که مرد زیرکی بود از سوی قریش به محضر پیامبر اکرم(ص) آمد.
پیامبر (ص) به او فرمودند: من به قصد جنگ نیامده ام و تنها هدفم زیارت خانه خداست. در این میان پیامبر اکرم(ص) عثمان بن عفان را که از خویشاوندان ابوسفیان بود، نزد قریش فرستادند. عثمان به مکه رفت و چیزی نگذشت که در میان مسلمانان شایع شد او را کشته اند، در این مرحله پیامبر اکرم(ص) تصمیم به شدت عمل گرفتند و زیر درختی که در آن جا بود با یارانشان تجدید بیعت کردند که به «بیعت رضوان» معروف شد.
ولی چیزی نگذشت که عثمان سالم بازگشت و به دنبال او، قریش سهیل ابن عمرو را برای مصالحه به محضر پیامبر اکرم(ص) فرستادند، ولی تاکید کردند که امسال به هیچ وجه ورود ایشان به مکه ممکن نیست. بعد از گفت وگوهای زیاد، پیمان صلحی منعقد شد که در تاریخ به «صلح حدیبیه» معروف شده و قرآن کریم از آن به عنوان «فتح مبین» یاد کرده است.
بعد از انعقاد صلح میان پیامبر (ص) و مشرکان، پیامبر اکرم(ص) دستور دادند شترهای قربانی را که به همراه آورده بودند، همان جا قربانی کنند، سرهای خود را بتراشند و از احرام بیرون آیند.
مسلمانان دستور پیامبر اکرم(ص) را دقیقا اجرا و از همان جا آهنگ مدینه کردند. اما کوهی از غم و اندوه بر قلب آن ها سنگینی می کرد، زیرا ظاهر قضیه شکست بود ولی آن ها خبر نداشتند که در «صلح حدیبیه» چه پیروزی هایی برای مسلمانان و آینده اسلام نهفته است. در همین هنگام بود که سوره فتح نازل شد و بشارت فتح عظیمی را به پیامبر گرامی اسلام(ص) داد.
ودر سوره مجادله نیزازجمله ویژگی های حزب اللهی ها را چنین بیان می دارد:
1 - خدا خط ایمان را بر صفحه دلشان نوشته است.( أُوْلَئِکَ کَتَبَ فِی قُلُوبِهِمُ الْإِیمَانَ سوره مجادله آیه 1)
2 - توسط روح مورد تأیید و تقویت قرار گرفتهاند.(وَأَیَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ سوره مجادله آیه 1)
از ویژگی های بارز و ممتاز حزب اللهیان، ولایت پذیری آنان است. قران بعد از بیان آیه ولایت میفرماید: وَمَن یَتَوَلَّ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ فَإِنَّ حِزْبَ اللّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ و هر که ولایت خدا و رسول او و کسانى را که ایمان آورده اند بپذیرد [از حزب خداست]، و بى تردید حزب خدا پیروزند
دروغ میگویند کسانی که میپندارند جزو حزب اللَّه هستند، اما فعالیتهای آنان خلاف جهت ولایت و رهبری امت سامان مییابد.
سپس اوصاف یاران همراه و همگام پیامبر(ص) را تحت عنوان( وَالَّذِینَ مَعَهُ) در پنج وصف ذکر میکند :
مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِکَ مَثَلُهُمْ فِی التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِی الْإِنجِیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِیَغِیظَ بِهِمُ الْکُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِیمًا
محمّد فرستاده خداست ، و کسانی که همراه اویند در برابر کفّار نیرومند و سرسخت و در میان خودشان مهربانند ، آنها را همواره در حال رکوع و سجود می بینی که پیوسته فضل و بخشش خداوند و خشنودی او را می طلبند ، نشانه ( عبادت و خشوع ) آنها در اثر سجده در رخسارشان پیداست این صفت آنهاست در تورات ( موسی ) ، و صفت آنها در انجیل ( عیسی ) همانند زرعی است که ( خداوند ) جوانه های آن را ( از اطرافش ) برآورده و تقویت کرده تا کلفت و ستبر شده و بر ساقه های خود ایستاده به طوری که کشاورزها را به اعجاب وامی دارد ، ( خدا چنین کرده ) تا به وسیله آنها کفّار را به خشم و غیظ آورد. خداوند به کسانی از آنان که ایمان آورده و عمل های شایسته انجام داده اند آمرزش و پاداشی بزرگ را وعده داده است.(سوره فتح آیه 29)
1 - در برابر کفار، شدید و استوار چون سدی محکم میایستند.
2 - میان خود و نسبت به برادران دینی خود رحیم و مهربانند.
3 - پیوسته آنان را در حال عبادت، رکوع و سجود میبینی.
4- همواره فضل خدا و خشنودی او را میطلبند و مخلصند.
5 - سیما و ظاهر آنان چون باطنشان با کفار و فاسقان تفاوت دارد. سیمای ظاهری آنان به خوبی نشان میدهد متدین، با نماز و خاضع و مرتبط با خدا هستند.
خشنودی خدا جز با یاد خدا به دست نمیآید
آخرین سخن این که تا انسان به مقام عبودیت و بندگی محض نرسد و از این راه نفس مطمئنه را تحصیل نکند، نمیتواند به رتبه راضیة و مرضیة، که مقام رضا و خشنودی متقابل خدا و بنده است، نایل گردد. تحصیل آن نیز با ذکر عملی خداوند میسر است: أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ القُلُوبُ. (الرعد – 28)
نمازشب سى ام ماه مبارک رمضان: دوازده رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست مرتبه سوره توحید را بخواند و پس از پایان نماز، صد مرتبه صلوات بفرستد.
یادآورى: این نمازها هر دو رکعت به یک سلام است. اگر تمام آنها را نتواند بجا آورد، هر مقدار که مى تواند بجا آورد، خوب است.
**تذکر: برخی موارد به علاوه اصلاحات ، عبارات ومطالبی در متن فوق توسط سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی اضافه گردید
فرآوری : زهرا اجلال
گروه دین تبیان
منابع :
سایت مفاد
سایت عرفان
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=178117
**کلیک کنید:(آثار وبرکات دوری از گناه)
**شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان توسط آیت الله محمدعلی گرامی قمی ومرحوم آیت الله احمد مجتهدی تهرانی**شرح دعای روز اوشرح دعاهای روزهای ماه مبارک رمضان توسط استاد حجت الأسلام جواد محدثی( تفسیر دعاهای روز های ماه مبارک رمضان
.: Weblog Themes By Pichak :.