***نسیم معرفت***

شاخصه های وجودی حضرت معصومه (سلام الله علیها)

از منظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه)

  مقام والای آن حضرت در عالم کشف و شهود نه تنها به خاطر فرزندی حضرت موسی بن جعفر  (ع) و خواهری امام هشتم (ع) است، بلکه به واسطه مقام معرفتی خود ایشان نیز می باشد

حضرت فاطمه معصومه

حضرت فاطمه معصومه(س)  دخت بلند اختر امام موسی بن جعفر(ع) است که در روز اول ماه ذی القعده سال 173هجری قمری در مدینه منورّه دیده به جهان گشود، تولد دختری از خاندان رسالت که امام صادق (ع) بشارت آمدنش را داده بود.
لذا در سالروز میلاد پر خیر و برکت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها)، ضرورت واکاوی ابعاد شخصیت بی بدیل آن حضرت با استفاده از آراء و اندیشه های مرجع عالی قدر، حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی می تواند شاخصه های ارزشمندی از جایگاه والای حضرت فاطم? معصومه(س)  نزد امامان معصوم (ع) را برای تشنگان به معارف اهل بیت(ع) خصوصاَ زائرین آن حضرت به ارمغان داشته باشد، از این رو دراین نگاشته برخی از مهمترین شاخصه های وجودی کریم? اهل بیت(س) با نکته سنجی و نگاه ژرف نگر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی به مخاطبان ارائه می گردد:
مقام والاى علمى حضرت معصومه علیها السلام
بدیهی است حضرت فاطمه معصومه(س) سرچشمه خوبی ها و کمالات بی حد است، از منسوبین سه امام معصوم(ع) می باشد و تکریم و احترام او گرامیداشت جایگاه بلند خاندان پیامبر(ص)، خصوصاً مقام امامان شیعه حضرت موسی بن جعفر(ع)، علی بن موسی(ع) و محمد بن علی امام جواد(ع) به حساب می آید، لذا ضرورت شناخت شأن و منزلت آن حضرت امری انکار ناپذیر است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در تبیین شأن و منزلت کریم? اهل بیت(س) فرمودند: حضرت معصومه(س) از مقام و جایگاه بالایی از جمله در عرصه علمی بهره مند بودند، در عصر امام کاظم علیه السلام جمعى از شیعیان وارد مدینه شدند تا خدمت آن حضرت رسیده و سؤالاتشان را از او بپرسند، امّا حضرت در سفر بود. به ناچار سؤالات را تحویل خانواده حضرت دادند تا در فرصتى دیگر پاسخ آن را بگیرند. به هنگام بازگشت به وطن براى خداحافظى به خانه حضرت رفتند. حضرت فاطمه معصومه علیها السلام سؤالات‏ را به همراه جواب­هایش به آنها داد. شادمان به سمت وطن حرکت کردند. اتّفاقاً در مسیر بازگشت امام کاظم علیه السلام را ملاقات کرده، و داستان را براى آن حضرت بازگو نمودند.
امام نوشته را گرفت و مطالعه کرد. پاسخ‏هاى حضرت معصومه علیها السلام همگى صحیح بود. امام سه بار فرمود:«فِداها ابُوها؛ پدرش به فدایش باد» با توجّه به این که حضرت معصومه علیها السلام در آن زمان سن و سال زیادى نداشت، این مطلب نشانگر عظمت او از نظر علم و معرفت بود».[1]،[2]
مقام معنوی و قدسی حضرت معصومه (س)
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با اشاره در تشریح جایگاه معنوی و قدسی حضرت معصومه (س) فرمودند: مقام والای آن حضرت در عالم کشف و شهود نه تنها به خاطر فرزندی حضرت موسی بن جعفر(ع) و خواهری امام هشتم (ع) است، بلکه به واسطه مقام معرفتی خود ایشان نیز می باشد.[3]
معظم له در تفسیرمولفه های بی بدیل معنوی در جلال و منزلت حضرت فاطم? معصومه(س) فرمودند: درباره جلالت حضرت معصومه(س) روایات پرمعنایى داریم. مرحوم محدّث قمى مى فرماید: یکى از بزرگان قم به نام «سعد» خدمت على بن موسى الرضا(ع) رسید، حضرت فرمود:یا سعد عندکم لنا قبرٌ، قلت: جعلت فداک قبر فاطمة بنت موسى؟ قال: نعم من زارها عارفاً بحقّها فله الجنّة... .[4]
امام رضا علیه السّلام به سعد فرمود: ای سعد! قبرى از ما در بلاد شما است عرض کردم: فدایت شوم قبر فاطمه دختر موسى بن جعفر علیه السّلام؟. حضرت فرمود: آرى هر کس او را با معرفت زیارت کند بهشت برین جایگاهش خواهد بود.
از این رو عرفان به حق که در روایات متعدّد در مورد امام حسین(ع) و فاطمه معصومه(س) و دیگر معصومین آمده بدین معنى است که بدانیم پدر و برادر و اجداد حضرت معصومه(س) واجب الاطاعه هستند و وقتى به این مسأله واقف گردیم و باید به تمام برنامه ها و دستورات آنها عامل باشیم که نتیجه آن جنّت است[5].
سلسله نسب؛ معیاری از جلال حضرت معصومه(س)
سلسل? نسب از دیگر شاخصه هایی است که در میان دیگر مولّفه ها مورد اذعان معظم له قرار گرفته است؛ ایشان در فرازی دراین زمینه فرمودند: وقتی سلسله نسب فاطمه معصومه(س) را نگاه می‌کنیم به نُه معصوم منتهی می‌شود و این نهایت مقام با عظمت آن بزرگوار است. [6]
چیستی جایگاه والای زیارت حضرت معصومه علیها السلام‏
در اندیش? حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی جایگاه بی نظیر زیارت حضرت فاطم? معصومه(س) به نحوی است که معظم له در فرازی فرمودند : در جلالت و منزلت آن حضرت همین بس که تعبیرات بسیار خاصی در زیارتنامه آن حضرت وارد شده است.
ثواب زیارت حضرت معصومه علیها السلام‏
معظّم له در تبیین آثار و برکات زیارت حضرت معصومه علیها السلام فرمودند: نویسنده کتاب کامل الزیارت به نقل از پدر و برادر بزرگوارش مطابق روایتى از امام جواد علیه السلام چنین نقل مى‏کند:
«مَنْ زارَ عَمَّتى‏ بِقُمْ فَلَهُ الْجَنَّةُ؛ هر کس (مرقد) عمّه‏ام (حضرت فاطمه معصومه علیها السلام) را در قم زیارت کند، بهشت از آن اوست».[7]
زیارتى معادل بهشت‏
معظّم له با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) درباره فاطمه معصومه(س) فرمودند: رسول اکرم(ص) می‌فرمایند که پاره تن من در قم مدفون می‌شود و هر کس به زیارت او بیاید بهشت بر او واجب خواهد شد، عبارت پاره تن من تنها یک بار دیگر در مورد فاطمه زهرا(س) بیان شده است.
بنابراین کلمه پاره تن از سوی پیامبر گرامی اسلام فقط در ارتباط با حضرت زهرا(س) و حضرت معصومه(س) از لسان مبارک پیامبر(ص) خارج شده است و قطعاً کسی که پاره تن پیامبر(ص) را در این سرزمین زیارت کند بهشت بر او واجب می‌شود.
گسترش تشیع ؛ مرهون ورود حضرت معصومه(س) به قم
مرجع عالی قدر و صاحب تفسیر شریف نمونه در فرازی دیگر و در تبیین تأثیرات ورود بابرکت حضرت معصومه(س) به قم و تحکیم و بسط و گسترش مذهب حق? تشیع فرمودند؛ بذر مذهب شیعه در اوایل قرن‏ اوّل هجرى در این سرزمین پاشیده شد و دیرى نپایید که به صورت یک شهر به تمام معنا شیعه درآمد، و پناهگاه و مأمنى براى پیروان مکتب اهل‏بیت قرار گرفت.
قم در این مدّت آماده استقبال و پذیرایى از فرزندان جسمانى و روحانى آل على بود، کافى بود هر یک از دودمان پیامبر صلى الله علیه و آله و پیروان راستین آن حضرتش به این سرزمین آید تا مردم قم با آغوش باز از او استقبال کنند و با کمال عزّت و احترام و خیالى آسوده از دشمنان زندگى کند.
بر همین اساس، بسیارى از مردان نامى و سادات جلیل‏القدر و نواده‏هاى پیشوایان مذهب شیعه به این سرزمین آمدند، که در رأس آنها مى‏توان به دختر بزرگ و با عظمت امام موسى بن جعفر علیهما السلام، حضرت فاطمه معصومه‏ علیها السلام اشاره کرد.[8]
لذا در سال 201 هجرى قمرى حضرت معصومه علیها السلام به قصد دیدار برادر از مدینه به سوى خراسان حرکت کرد. هنگامى که به ساوه رسید بیمار و بسترى شد. آن حضرت که از وجود قم و سکونت شیعیان در آن اطلاع داشت به خادم مخصوصش فرمود: «مرا به قم ببرید» از سوى دیگر وقتى مردم قم خبر ورود آن حضرت به ساوه را شنیدند تصمیم گرفتند آن حضرت را به شهر خود دعوت کنند بدین جهت پسران و نوادگان سعد اشعرى به محضر آن حضرت رسیده و ایشان را به قم آورده و در کمال احترام از وى پذیرایى نمودند. هر چند آن حضرت متأسفانه پس از مدّت کوتاهى بدرود حیات گفتند، ولى ورود ایشان به قم، و مرقد مطهر او، و سپس ورود امامزادگان و راویان احادیث و دانشمندان کوفه و دیگر شهرها به قم، موجب تحوّلات تازه و مؤثّرى در استحکام و گسترش تشیّع گردید.[9]
تحکیم حوزه علمی? در پرتو انوار وجودی حضرت معصومه(س)
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در تشریح آثار و برکات قدسی کریم? اهل بیت(س) به تقویت و تحکیم روز افزون حوز? علمی? قم در پرتو عنایات خاص? آن حضرت اشاره نموده و فرمودند: با تشریف‏فرمایى آن بانوى کم‏نظیر، فصل نوینى در تاریخ قم آغاز شد، و جاذبه قوى‏ آن حضرت، علما و دانشمندان فراوانى را به‏سوى این شهر جذب و برکات فراوانى را نصیب قم کرد، که مهم‏ترین آنها گسترش مراکز علمى بود.[10]
لذا ورود حضرت معصومه‏ علیها السلام به قم موجبات تحکیم و گسترش حوزه علمیّه و رفت‏وآمد و ارتباط علما و راویان و شاگردان برجسته امامان علیهم السلام را فراهم نمود.[11]
سخن آخر
در نگاه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی از ابتکارات بسیار خوب؛ ایجاد دهه کرامت است که از میلاد با برکت فاطمه معصومه(س) شروع شده و به میلاد امام رضا(ع) ختم می‌شود.[12]
زیرا امروز دشمنان و مخالفان تشیع و ملت ایران باید ببینند و بدانند که عشق به اهل بیت عصمت وطهارت(ع) در نزد این مردم در چه حدی است و پیروان این مکتب هیچ گاه از عشق و ارادتشان به ساحت انوار الهی اهل بیت(ع) کاسته نخواهد شد.[13]
بی شک برگزاری برنامه های متنوع فرهنگی و هنری در دهه کرامت، شناخت و معرفت نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) را گسترش می دهد زیرا گرامیداشت دهه کرامت و میلاد پربرکت حضرت فاطمه معصومه(س) و امام رضا(ع) مایه کوری چشم وهابیون و نورانیت پیام اهل ‌بیت(ع) در جهان خواهد بود.
بنا براین جشن‌های دهه کرامت از جمله ابتکارات خوبی است که روحانیت و نورانیت شیعه را در تمام دنیا طنین انداز می‌کند.[14]

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر

[1] حضرت معصومه فاطمه دوم، ص 166.
[2] همراه زائران قم و جمکران، ص: 61،60 .
[3] بیانات حضرت آیت‌الله العظمی مکارم‌شیرازی، درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،6/3/1389.
[4] بحارالانوار، ج‏48، ص: 317.
[5] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، 15/10/81.
[6] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.
[7] همراه زائران قم و جمکران، ص: 62.
[8] همراه زائران قم و جمکران، ص: 25.
[9] همراه زائران قم و جمکران، ص: 40.
[10] همراه زائران قم و جمکران، ص: 26.
[11] همراه زائران قم و جمکران، ص: 40.
[12] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.
[13] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.
[14] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ،مراسم آغاز دهه کرامت ، حرم ‌مطهر حضرت معصومه(س)،16/6/1392.

تاریخ انتشار: « 1394/05/24 »