***نسیم معرفت**

بسم الله الرحمن الرحیم

منظور از (فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىَ) چیست؟!

**لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقیَ‏ لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ

در قبول دین ، اکراهی نیست. ( زیرا ) راه درست از راه انحرافی ، روشن شده است. بنا بر این ، کسی که به طاغوت [ بت و شیطان ، و هر موجود طغیانگر ] کافر شود و به خدا ایمان آورد ، به دستگیره محکمی چنگ زده است ، که گسستن برای آن نیست. و خداوند ، شنوا و داناست.

سوره بقره آیه 256 .

**وَ مَنْ یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَی اللَّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقیَ‏ وَ إِلَی اللَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ

کسی که روی خود را تسلیم خدا کند در حالی که نیکوکار باشد ، به دستگیره محکمی چنگ زده ( و به تکیه گاه مطمئنی تکیه کرده است ) و عاقبت همه کارها به سوی خداست.  سوره لقمان آیه 22 .

 **وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ کُنْتُمْ عَلی‏ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ

و همگی به ریسمان خدا [ قرآن و اسلام ، و هر گونه وسیله وحدت ] ، چنگ زنید ، و پراکنده نشوید! و نعمت ( بزرگِ ) خدا را بر خود ، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید ، و او میان دلهای شما ، الفت ایجاد کرد ، و به برکتِ نعمتِ او ، برادر شدید! و شما بر لبِ حفره ای از آتش بودید ، خدا شما را از آن نجات داد این چنین ، خداوند آیات خود را برای شما آشکار می سازد شاید پذیرای هدایت شوید.   سوره آل عمران آیه 103 .

آیة الکرسی «ایه 255 سوره بقره است»، علامه طباطبایی در جلد دوم تفسیر المیزان درباره ایة الکرسی می‌فرماید:ایة الکرسی،از صدر اسلام مشهور بوده، در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و حتی از زبان آن جناب به این نام بیان می‌شد، همچنان که این نامگذاری در روایات وارده از آن جناب و از اهل بیت ـ علیهم السلام ـ و از صحابه به چشم می‌خورد و این احترام،بدون جهت نبوده، بلکه بخاطر معارف دقیق و لطیفی است که در این ایه آمده و آن عبارت است از: توحید خالصی که جمله «اللّه لا اله الا هو…» بر آن دلالت دارد و همچنین «قیمومیت مطلقه‌ای» که در آن آمده و …

ترجمه تفسیرالمیزان،ج1،ص 513

این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. (طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏1، ص 111.)

طبرى از طریق سعید[سَعیدبن جُبَیر  .  سَعید بن جُبَیر بن هِشام اسدی کوفی، معروف به ابومحمد و ابوعبداللّه، از خاندان های معروف کوفه بود. وی در زهد، تقوا، شب زنده داری، دیانت و فقاهت معروف بود و در تفسیر قرآن، شهرت به سزایی داشت؛ زیرا او را از شاگردان مدرسه تفسیری عبداللّه بن عباس دانسته اند. سعید، بیشترین روایات خود را از وی نقل کرده است.] یا عِکرَمَة از ابن عباس و نیز صاحبان کشف الاسرار و روض الجنان از سُدى و همچنین صاحب مجمع البیان چنین روایت کنند که مردى از انصار به نام ابوالحَصین که طبرى او را از طائفه بنى‌سالم بن عَوف معرفى کرده در مدینه دو پسر داشت مسیحیان شام که براى تجارت به مدینه آمده بودند. آن دو پسر را فریفته به دین مسیح وارد کرده و با خود به شام برده بودند. ابوالحصین نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و استمداد کرد که ایشان را به مدینه برگرداند. در آن حال این آیه نازل گردیده و پیامبر آن دو را به حال خود گذاشت و به پدرشان فرمود: دو فرزند را از خود دور کن و این دو نفر نخستین کسانى بودند که کافر گردیدند و نیز آیه 65 از سوره نساء «فَلاَ وَرَبِّکَ لاَ یُؤْمِنُونَ حَتَّىَ یُحَکِّمُوکَ فِیمَا شَجَرَ بَیْنَهُمْ ثُمَّ لاَ یَجِدُواْ فِی أَنفُسِهِمْ حَرَجًا مِّمَّا قَضَیْتَ وَیُسَلِّمُواْ تَسْلِیمًا". "نه چنین است، قسم به خدای تو که اینان (به حقیقت) اهل ایمان نمی‌شوند مگر آنکه در خصومت و نزاعشان تنها تو را حَکَم کنند و آن‌گاه به هر حکمی که کنی اعتراض نداشته، کاملاً (از دل و جان) تسلیم (فرمان تو) باشند."  »  درباره این موضوع نازل گردید و گویند این آیه به آیه قتال(فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاهَ وَ آتَوُا الزَّکاهَ فَخَلُّوا سَبیلَهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ .  وقتى ماه هاى حرام پایان گرفت مشرکان را هر جا یافتید به قتل برسانید; و آنها را اسیر سازید; و محاصره کنید; و در هر کمینگاه بر سر راه آنها بنشینید، هر گاه توبه کنند و نماز را بر پا دارند و زکات را بپردازند آنها را رها سازید; زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است! )   در سوره توبه منسوخ گردیده و عده اى نیز معتقدند که منسوخ نشده بلکه محکم می‌باشد.

طبرى از طریق سعید بن جبیر از ابن عباس و نیز صاحب روض الجنان از همان طریق از ابن عباس چنین روایت کنند که در میان طوائف انصار قبل از اسلام اگر از براى زنى فرزندى بوجود نمى آمد، نذر می‌نمود که اگر صاحب فرزندى شود به یهودیان بسپارد. چون اسلام ظهور کرد هنوز از این گونه زنان در میان طائفه بنى‌نضیر وجود داشتند و چون طائفه مزبور از طرف اسلام تبعید شدند، انصار مى گفتند: یا رسول اللَّه! فرزندان و برادران ما در میان آن‌ها هستند سپس خداوند این آیه را نازل نمود و پس از نزول آیه رسول خدا فرمود: اینان مختار خواهند بود، اگر می‌خواهند مسلمان شوند در مدینه بمانند و اگر می‌خواهند یهود باشند و تبعید گردند.

**رسول اکرم صلى الله علیه وآله به حضرت على علیه السلام فرمودند: «اَنتَ العُروةُ الوُثقَى».  (تفسیر برهان، ج‏1، ص‏141 .)

این واژه (عُروَة الوُثقَی)در قرآن مجید، دو بار به کار رفته است‌: "فَمَن یَکْفُرْ بِالطَّـَغُوت‌ِ وَیُؤْمِن بِاللَّه‌ِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَة‌ِ الْوُثْقَی‌َ;(بقره‌،256) کسی که به طاغوت [=بت و شیطان و هر موجود طغیانگر] کافر شود و به خدا ایمان آورد، به "دستگیرة محکمی چنگ زده است‌." 2. "وَ مَن یُسْلِم‌ْ وَجْهَه‌ُوَّ إِلَی اللَّه‌ِ وَ هُوَ مُحْسِن‌ٌ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَة‌ِ الْوُثْقَی‌َ;(لقمان‌،22) کسی که روی خود را تسلیم خدا کند، در حالی که نیکوکار باشد، به "دستگیرة محکمی‌" چنگ زده ]و به تکیه‌گاه مطمئنی تکیه کرده است‌[." در آیة اول "ایمان به خدا" و در آیة دوم "توجّه به خدا"، عروة الوثقی‌، نامیده شده است‌. "عروة الوثقی‌" از نظر لغوی به معنای "دستگیرة محکم‌" است‌. خداوند خواسته است از باب "تشبیه معقول به محسوس‌" چیزهایی که با حواس ظاهری حس نمی‌شوند را به چیزی که با حواس ظاهری ما درک می‌شود، تشبیه کند. اینجا نیز خداوند می‌خواهد به ما بفهماند که چطور وقتی به دستگیره و ریسمان محکمی تمسّک کرد، سقوط نمی‌کنی ایمان به خدا و توجه به سوی او هم از افتادن و سقوط در ورطة کفر و الحاد و انحراف حفظ می‌کند.(تفسیر مجمع البیان مرحوم طبرسی‌، ج 1ـ2، ص 631، نشر دارالمعرفة‌.) البته از امام صادق‌روایت شده است که‌: منظور از "عروة الوثقی‌" ایمان به خداوند واحدی است که شریک ندارد. و از امام باقر7 روایت شده است که‌: مقصود از آن دوستی ما اهل‌بیت‌: است‌.(تفسیر صافی‌، فیض کاشانی‌، ج 1، ص 284، نشر اعلمی‌.) در حدیثی نیز که اهل‌سنّت آن را نقل کرده‌اند. و نیز امام رضا7 از پیامبر6 نقل کرده‌اند که‌: "بعد از من ]یعنی پیامبر6[ فتنه‌ای تاریک و ظلمانی خواهد بود; تنها کسانی از آن رهایی می‌یابند که به عروة‌الوثقی چنگ زنند، عرض شد: ای رسول خدا! عروة الوثقی چیست‌؟ فرمود: ولایت سید اوصیأ است‌. عرض شد: یا رسول اللّه‌! سید اوصیأ کیست‌؟ فرمود: امیرمؤمنان‌. عرض شد: امیرمؤمنان کیست‌؟ فرمود: مولای مسلمانان و پیشوای آنان بعد از من‌. باز برای این که پاسخ صریح‌تری بگیرند عرض کردند او کیست‌؟ فرمود: برادرم علی بن ابی طالب‌البته تفسیر عروة الوثقی به ایمان به خدا، ولایت‌، دوستی اهل‌بیت‌، علی‌و غیره‌، هیچ منافاتی با هم ندارند; زیرا این‌ها از باب ذکر مصداق است‌; و همة این‌ها دارای این ویژگی هستند که اگر به آن‌ها تمسّک کنی‌، همواره در طریق هدایت باقی خواهی ماند و گمراه نمی‌شوی‌.

(تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی ج 17، ص 68ـ69، نشر دارالکتب الاسلامیة‌.)

**امام علی در توصیف قرآن می فرماید:

عَلَیْکُمْ بِکِتابِ اللّهِ فَاِنَّهُ الْحَبْلُ الْمَتِینُ : بر شما باد به کتاب خدا که ریسمان محکم و استواری است [ که یک طرفش به دست خداست و طرف دیگرش به سوی شما تا آن را بگیرید و بالا روید و به خدا برسید]

خُطَب الامام علی ع از  محمد عبده،، قم، دار الذخائر، 1412 ق، ج2، ص 49.

**وَ عَلَیْکُمْ بِکِتابِ اللّهِ فَاِنَّهُ الْحَبْلُ الْمَتِینُ وَ النُّورُ الْمُبِینُ وَ الشِّفاءُ النّافِعُ وَ الرِّیُّ النّاقِعُ وَ الْعِصْمَهُ لِلْمُتَمَسِّکِ وَ النَّجاهُ لِلْمُتَعَلِّقِ لایَعْوَجُّ فَیُقامَ وَ لایَزِیغُ فَیُسْتَعْتَبَ وَ لاتُخْلِقُهُ کَثْرَهُ الرَّدِّ وَ وُلُوجُ السَّمْعِ مَنْ قالَ بِهِ صَدَقَ وَ مَنْ عَمِلَ بِهِ سَبَقَ

کتاب خدا را محکم بگیرید; زیرا رشته اى است بسیار مستحکم، و نورى است آشکار، دارویى است شفابخش و پر برکت، و آب حیاتى است که عطش تشنگان حق را فرو مى نشاند، هر کس به آن تمسک جوید او را حفظ مى کند، و آن کس که به دامنش چنگ زند او را نجات مى بخشد، انحراف در آن راه ندارد، تا نیاز به راست نمودن داشته باشد، و هرگز خطا نمى کند، تا از خوانندگانش پوزش بطلبد، تکرارش موجب کهنگى و یا ناراحتى گوش نمى گردد [و هر قدر آن را بخوانند، شیرین تر و دلپذیرتر خواهد بود] کسى که با قرآن سخن بگوید، راست مى گوید، و کسى که به آن عمل کند گوى سبقت را از همگان مى برد.

«نهج البلاغه»، خطبه 156.

**منظور از "عُروةُ الوُثقَی" در قرآن همان ایمان به توحید و معاد و نبوت و عمل به دستورهای کتاب آسمانی و پیامبر آسمانی است.  

ألأَصفَی فِی تَفسیرِ القُرآن از مرحوم  فیض کاشانی ، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1418 ق، ج 1، ص 122.

**  عَن اَبِی الحَسَن مُوسَی (علیه السلام) عَن آبَائِهِ (علیهم السلام) فِی قَولِهِ عَزَّ وَ جَلَّ  :  فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَة‌ِ الْوُثْقَی‌َ[ سوره بقره آیه256] قَالَ : مَوَدَّتُنَا اَهلَ البَیتِ ( علیهم السلام ) .  امام موسی بن جعفر ( علیهما السلام) فرمود :  مراد از  قول خداوند که فرمود :  ...فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَة‌ِ الْوُثْقَی‌َ(...به دستگیره محکمی چنگ زده) مودّت ومحبت ما اهل بیت( علیهم السلام) است. 

سفینة البحار جلد سوم ص467.  و  تأویل الآیات ص432 . و  بحار الأنوار ج 24 ص 85.

قال أمیر المؤمنین علی علیه السلام: «أَلْعُرْوَة‌ُ الْوُثْقَی‌َ  ، المَوَدَّةُ لِآلِ مُحَمَّدِِ (صَلَّى اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ)
یَنابیعُ المودة 1: 331 | 2.

قَالَ صلى الله علیه وآله وسلم: «مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَتَمَسَّکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى ، فَلْیَسْتَمْسِکْ بِحُبِّ عَلِیِِّ وَ أَهلِ بَیتِی.
 عیون أخبار الرضا علیه السلام 2: 58 | 216. وینابیع المودة 2: 268 | 761.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ) مُخَاطِباً أَمیرَ المُؤمِنینَ عَلِیِِّ (علیه السلام): «یَا عَلِیُّ، مَن أَحَبَّکُم وَتَمَسَّکَ بِکُم، فَقَد تَمَسَّکَ بِالعُروَةِ الوُثقَى»
کفایة الاَثر: 71. وارشاد القلوب | الدیلمی: 415، منشورات الشریف الرضی ـ قم ط2.

*در روایات می خوانیم: رهبران معصوم و اهل بیت پیامبرعلیهم السلام و علاقه و مودّت آنان، ریسمان محکم الهی و عروةالوثقی می باشند. «نحن العروة الوثقی»**بحار، ج 26، ص 260.***، «العروة الوثقی المودّة لآل محمّد»** بحار، ج 24، ص 85. 

***وَفِی  أَمَالِی الشَّیخِ الطُّوسِی:164 / ح 274 ، وَ  أِرشَادِالقُلُوبِ لِلدَّیلَمِیِّ:253 . جَاءَ عَنهُ(صَلّى اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ) قَولُهُ: « حُبُّنَا أَهلَ البَیتِ یُکفِّرُ الذُّنُوبَ، وَیُضَاعِفُ الحَسَنَاتِ ». وَ أَکَّدَ ذَلِکَ أَئِمَّةُ أَهلِ البَیتِ (علیهم السلام) إِرشَاداً لِلنَّاسِ وَحِرصاً عَلَى نَجَاتِهِم وَفَوزِهِم، فَقَالَ أَمیرُ المُؤمِنینَ (علیه السلام) : « مَن أحبَّنا أهلَ البَیتِ عَظُمَ أِحسانُهُ، وَ رَجَحَ میزانُهُ، وقُبِلَ عَمَلُهُ، وَ غُفِرَ زَلَّتُهُ، ومَن أبغَضَنا لَا یَنفَعُهُ إِسلامُهُ » ( مشارق أنوار الیقین للحافظ البُرسی:51 )، وَقَالَ الإمَامُ الحَسَنُ المُجتَبَى (علیه السلام) : « أِنَّ حُبَّنا لَیُساقِط ُ الذُّنُوبَ مِن اِبنِ آدَمَ کَمَا یُساقِطُ الرِّیحُ الوَرِقَ مِنَ الشَّجَرِ » ( الاختصاص للشیخ المفید:82، رجال الکشّی للطوسی:111 ـ 112 )، وَقَالَ الإمَامُ البَاقِرُ (علیه السلام) : « بِحُبّنا تُغفَرُ لَکُمُ الذُّنُوبُ » ( أمالی الطوسی:452 / ح 1010، بشارة المصطفى لشیعة المرتضى:67 ).

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ :
مَعَاشِرَ النَّاسِ اعْلَمُوا أَنَّ لِلَّهِ تَعَالَى بَاباً مَنْ دَخَلَهَا أَمِنَ مِنَ النَّارِ وَ مِنَ الْفَزَعِ الْأَکْبَرِ
فَقَامَ إِلَیْهِ أَبُو سَعِیدٍ الْخُدْرِیُّ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ اهْدِنَا إِلَى هَذَا الْبَابِ حَتَّى نَعْرِفَهُ
فَقَالَ هُوَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ سَیِّدُ الْوَصِیِّینَ وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ أَخُو رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ خَلِیفَتُهُ عَلَى النَّاسِ أَجْمَعِینَ
مَعَاشِرَ النَّاسِ مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَتَمَسَّکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى الَّتِی لَا انْفِصامَ لَها فَلْیَسْتَمْسِکْ بِوَلَایَةِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع فَإِنَّ وَلَایَتَهُ وَلَایَتِی وَ طَاعَتَهُ طَاعَتِی
مَعَاشِرَ النَّاسِ مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَعْرِفَ الْحُجَّةَ بَعْدِی فَلْیَعْرِفْ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ
مَعَاشِرَ النَّاسِ مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَتَوَالَى وَلَایَةَ اللَّهِ فَلْیَقْتَدِ بِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ فَإِنَّهُ خِزَانَةُ عِلْمِی
مَعَاشِرَ النَّاسِ مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَلْقَى اللَّهَ وَ هُوَ عَنْهُ رَاضٍ فَلْیُوَالِ عِدَّةَ الْأَئِمَّةِ ع
فَقَامَ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ فَقَالَ وَ مَا عِدَّةُ الْأَئِمَّةِ؟
فَقَالَ یَا جَابِرُ سَأَلْتَنِی یَرْحَمُکَ اللَّهُ عَنِ الْإِسْلَامِ بِأَجْمَعِهِ
عِدَّتُهُمْ عِدَّةُ الشُّهُورِ وَ هِیَ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فِی‏ کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ
وَ عِدَّتُهُمْ عِدَّةُ الْعُیُونِ الَّتِی انْفَجَرَتْ لِمُوسَى بْنِ عِمْرَانَ ع حِینَ ضَرَبَ بِعَصَاهُ البحر [الْحَجَرَ] فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَیْناً
وَ عِدَّتُهُمْ عِدَّةُ نُقَبَاءِ بَنِی إِسْرَائِیلَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثاقَ بَنِی إِسْرائِیلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَیْ عَشَرَ نَقِیباً
وَ الْأَئِمَّةُ یَا جَابِرُ اثْنَا عَشَرَ أَوَّلُهُمْ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع وَ آخِرُهُمُ الْقَائِمُ ع‏


رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:
«از ابن عباس روایت شده گفت شنیدم که رسول خدا میفرمود اى گروه مردم بدانید براى خداى دریست هر کس داخل آن شود از آتش جهنم و ترس قیامت در امانست.
سپس ابو سعید خدرى بلند شد و عرض‏ کرد:
اى رسول خدا ما را بسوى آن در راهنمائى فرما تا آن را بشناسیم.
حضرت فرمود:
آن در على بن ابى طالب سید الوصیین و امیر المؤمنین و برادر رسول رب العالمین و جانشین آن رسول بر تمام مردم جهانست.
ای مردم کسی که دوست دارد به عروة الوثقی – که هرگز قطع نمی گردد- تمسک جوید، به ولایت علی علیه السلام تمسک کند؛ زیرا ولایت او، ولایت من و اطاعت از او اطاعت از من است.
ای مردم هرکس دوست دارد حجت پس از من را بشناسد، علی علیه السلام را بشناسد.
ای مردم کسی که ولایت خدا او را شاد می کند، باید به ولایت علی علیه السلام اقتدا کند؛ زیرا او خزانه علم من است.
ای مردم کسی که دوست دارد خدا را ملاقات کند و از او راضی باشد، ائمه علیهم السلام را دوست داشته باشد.»
جابر برخاست و پرسید:
ائمه چه تعداد هستند؟
فرمود:
«ای جابر خداوند تو را رحمت کند، (گویا) از همه اسلام پرسیدی، تعداد آنان به تعداد ماه هاست، که نزد خدا دوازده عدد است و آن را در کتاب خود، در روزی که آسمان و زمین را آفرید، آورده است.
و تعدادشان به تعداد چشمه هایی است که برای موسی بن عمران علیه السلام جوشید، در آن زمان که عصایش را بر زمین زد و دوازده چشمه از آن جوشید.

و تعدادشان به تعداد نقبای بنی اسرائیل است که خداوند فرموده: (وَ لَقَدْ أَخَذَ اللّهُ میثاقَ بَنی إِسْرائیلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَی عَشَرَ نَقیبًا / خدا از بنی اسرائیل پیمان گرفت. و از آنها، دوازده نقیب {بزرگ و سرپرست} برانگیختیم. / مائده ، 12). ای جابر تعداد ائمه علیهم السلام دوازده نفر است؛ اول ایشان علی علیه السلام و آخرینشان قائم علیه السلام است.
إرشاد القلوب إلى الصواب، ج‏2، ص: 294.

**محکم بودن ریسمان الهی، کافی نیست؛ محکم گرفتن آن شرط است.« ...فَقَدِ استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقیَ‏ لاَ انْفِصامَ لَها ...»(از استاد محسن قرائتی)

در زیارت جامعه می خوانیم: «

وَمَنِ اعتَصَمَ بِِکُم فَقَدِ اعتَصَمَ بِاللهِ :هر کس به شما چنگ زده و به شما تمسّک کرد همانا به خداوند  متمسّک گردیده است. (هر کس به شما متوسل شود، متوسل به خدا شده است) من لا یحضره الفقیه ج2 ص 613»

وَ مَنْ یَعْتَصِمْ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِیَ إِلی‏ صِراطٍ مُسْتَقیمٍ
( بنا بر این ، به خدا تمسّک جویید! ) و هر کس به خدا تمسّک جوید ، به راهی راست ، هدایت شده است.

سوره آل عمران آیه 101.

**اِهدِنَا الصِّراطَ المُستَقِیمَ : ما را به راه راست هدایت فرما (سوره فاتِحَه آیه 6.)

** از آیات وروایات استفاده می شود که منظور از عروة الثقی و حبل الله ،  قرآن و اهلبیت علیهم السلام( مودّت و حُبّ به اهل بیت علیهم السلام) و ایمان به توحید و معاد و نبوت و ولایت و عمل خالص و صراط مستقیم  است.  علی علیه السلام نمونه بارز عروة الوُثقی می باشد.

**حبّ أهل البیت علیهم السلام(الأستاذ الشیخ حسین انصاریان

**تَمَسُّک  به اهل بیت (علیهِم السلام)- کتابخانه احادیث شیعه

تهیّه وتنظیم و اصلاح وبرخی اضافات :  توسط سید اصغر سعادت میرقدیم