***نسیم معرفت***

به نام خداوند قادرِ متعال ، عزیز و قهار

** تذکرویادآوری برای متکبرین ومغرور ها+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی 

ای مغرور و  ای متکبر به چه جهت و برای چه  زندگی و امورات و آرزوهای دنیوی ترا  فریفته و  مغرور کرده است ؟ و به چه جهت مغرور و مفتون و فریفته این دار غرور (مظاهر فریبنده دنیا) شدی؟! و برای چه تکبّر و تفاخر به مال و جمال و علم و مقام و سایر امورات خود می کنی؟!  بدان و آگاه باش که آغاز پیدایش و وجود تو بعد از خاگ و گل ، نطفه و مَنیِّ جهنده می باشد چنانکه خداوندِ تَبارَکَ وَ تَعالَی در سوره قیامه آیه 37 می فرماید : أَلَمْ یَکُ نُطْفَةًمِنْ مَنِیٍّ یُمْنی : آیا او نطفه اى از مَنِىّ که در رَحِم ریخته مى شود نبود ؟ و نیز در سوره نحل آیه 4 می فرماید : خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصیمٌ مُبینٌ .خداوند انسان را  از نطفه ای ( ناچیز  ) بیافرید ، اما به ناگاه او ستیزه جویی آشکار است ( که بر ضد خالق خود مجادله و ستیزه جویی می کند)  و نیز در سوره اَلأِنسان(دهر) آیه1 و 2 می فرماید : هَلْ أَتی‏ عَلَی الْإِنْسانِ حینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُنْ شَیْئاً مَذْکُوراً *  إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ نَبْتَلیهِ فَجَعَلْناهُ سَمیعاً بَصیراً . آیا بر انسان روزگارانی نگذشت که چیز قابل ذکری نبود؟ * ما انسان را از نطفه مختلط و ممزوجی  آفریدیم  و او را مى آزمائیم (لذا) او را شنوا و بینا قرار دادیم . و این کلمه یعنی کلمه نطفه بیش از دَه بار یعنی در حدود دوازده بار در قرآن کریم ذکر شده است و در این امر و مطلب یعنی ذکر لفظ نطفه در موارد متعدد از آیات خداوند حکیم ، آگاهی و هشدار و تذکر و یادآوری است برای انسانِ متکبر و مغرور و غافل و فریفته  و مغرور و فریب خورده به مال و جمال و علم و مقام و عنوان و شهرت و ماشین و خانه و سایر امور خود .  و معنای کلمه نطفه یا عبارت است از آب صاف و زُلالی که ممکن است کم باشد یا زیاد ، چنانکه در کتاب های لغت از قبیل مفردات راغب اصفهانی که مختص به لغات و کلمات قرآنی است و نیز کتاب صِحاح اللُّغه جوهری و کتاب اَقربُ المَوارِد شَرتونی همین معنی ذکر شده است و از امام باقر ع نقل شده که در پاسخ به سؤال سائل یعنی محمد بن مسلم ، در باره کلمه نطفه چنین فرمود : اَلنُّطفَةُ تَکونُ بَیضاءَ مِثلَ النُّخامَةِ الغَلیظَةِ فَتَمکُثُ فِی الرَّحِمِ إذا صارَت فیهِ أربَعینَ یَوماً ، ثُمَّ تَصیرُ إلى عَلَقَةٍ یعنی نطفه همانند خَلطِ غلیظِ سینه ، سفید می باشد، پس مدّتی در رَحِم (زن) مى ‏مانَد تا اینکه مدّت زمانش به چهل روز برسد آنگاه  به عَلَقه تبدیل مى‏شود .  یا اینکه نطفه به اصطلاحِ علمی  عبارت است از چیزی که به آن أِسپِرماتُوزُیید (در مَردان) و  أُووُل (در زنان)  می گویند . و در  بین مردم  از باب تسامُح عرفی ، به نطفه ، مَنِیّ گفته می شود  و نام کُل که مَنِیّ است بر جزء آن که نطفه است اطلاق می گردد و در قرآن کریم  به نطفه ، ماء مَهین(أَ لَمْ نَخْلُقْکُمْ مِنْ ماءٍ مَهینٍ . سوره مرسلات آیه 20 ) و ماء دافِق(خُلِقَ مِنْ ماءٍ دافِقٍ . سوره طارق آیه 6 ) و غیره نیز گفته می شود .

و چه زیبا  به فارسی سروده شده است این شعر :

آنکه شده ساخته ز آب منی
نیست سزاوار مقام منی
لاف منیت زکسی درخور است
کو صمد است و همه جایش پر است

و بدان که پایان و نهایت تو  منتهی به جیفه و مردارِ گندیده و بد بو و متعفِّن می شود و چه زیبا فرمود حضرت مولا امیرالمؤمنین (عَلَیهِ السَّلامُ)  :  مَا لِابْنِ آدَمَ وَ الْفَخْرِ- أَوَّلُهُ نُطْفَةٌ وَ آخِرُهُ جِیفَةٌ- وَلَا یَرْزُقُ نَفْسَهُ وَ لَا یَدْفَعُ حَتْفَهُ. فرزند آدم  (بنی آدم ) را با فخر و تکبر چکار که اولش نُطفه است و آخرش مردار است نه می تواند خودش را روزی دهد ونه می تواند مرگ را از خود دفع کند. (روزی دهنده و ستاننده روح و جان خداوند متعال است و  بطور موقّت چند روزی در این دنیا به انسان ها مهلت داده شده است که شاکر خواهند بود و یا  ناسپاس و ...   )  ای مغرور و ای متکبر ، بگو که در جُمجُمه و در سَر و کَلَّه  و در مُخ و مغز تو چه چیزی هست؟! آیا این مطالب و کلمات و آیات مذکوره برای تو مُبهم و نامفهوم است؟! هرگز چنین نیست  که این مطالب مُبهم باشد بلکه تو خود را به جهل و نادانی زدی . آیا گمان می کنی که تو کسی هستی ؟!  آیا گمان می کنی که قهرمان و پهلوان و استوار و قوی و درست اندام و دارای مال و مُکنت و جمال و مقام و منصب و شهرت و عنوان و... هستی ؟!  گیرم که همه آنچه را که گمان می کنی  ، مال تو باشد و ادعای تو نیز درست باشد ولی آیا ارزش دارد که به این امور فانی و زوال پذیر فریفته و مغرور شوی و فخر و مباهات بنمایی؟! بدان که همه این امور فتنه و آزمایش و امتحان برای تو می باشد . خداوند حکیم در سوره کهف آیه  7 فرمود :  إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَی الْأَرْضِ زینَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً . ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم ، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل می کنند .  و در سوره حدید آیه 20  فرمود : اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زینَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَ تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَباتُهُ ثُمَّ یَهیجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطاماً وَ فِی الْآخِرَةِ عَذابٌ شَدیدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٌ وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ.  بدانید زندگی دنیا تنها بازی و سرگرمی و تجمّل پرستی و فخرفروشی در میان شما و افزون طلبی در اموال و فرزندان است ، همانند بارانی که محصولش کشاورزان را در شگفتی فرو می برد ، سپس خشک می شود بگونه ای که آن را زردرنگ می بینی سپس تبدیل به کاه می شود! و در آخرت ، عذاب شدید است یا مغفرت و رضای الهی و ( به هر حال ) زندگی دنیا چیزی جز متاع فریب نیست .  و در سوره آل عمران آیه 14 فرمود : زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنینَ وَ الْقَناطیرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَیْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الْأَنْعامِ وَ الْحَرْثِ ذلِکَ مَتاعُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ @ قُلْ أَ أُنَبِّئُکُمْ بِخَیْرٍ مِنْ ذلِکُمْ لِلَّذینَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدینَ فیها وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصیرٌ بِالْعِبادِ.  محبّت امور مادی ، از زنان و فرزندان و اموال هنگفت از طلا و نقره و اسبهای ممتاز و چهارپایان و زراعت ، در نظر مردم جلوه داده شده است ( تا در پرتو آن ، آزمایش و تربیت شوند ولی ) اینها ( در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند ، ) سرمایه زندگی پست ( مادی ) است و سرانجام نیک ( و زندگیِ والا و جاویدان ) ، نزد خداست.

و بدان که هر انسان عاقلِ مکلف ، پیوسته در معرض امتحان و ابتلاء و تکلیف می باشد و بیهوده و عَبَث ، رها نشده است . خداوندِ تَبارَکَ وَ تَعالَی در سوره قیامه آیه 36 فرمود : أَیَحْسَبُ الْإِنْسانُ أَنْ یُتْرَکَ سُدیً . آیا انسان مى پندارد که به حال خود رها مى شود و پس از مرگ زنده نمى گردد و کیفر و پاداشى در کار نیست ؟

ای غافل  و ای چسبیده به این عالمِ مُلکی و ناسوتی و حیوانی ، خداوند متعال ترا خلق نکرده که اهلِ لهو و لَعِب و لَغویّات و بی هدف و  غافل و مغرور و متکبر و حیله گر و مکّار و  مُقیم و ماندگار در مرتبه حیوانیت و بَهیمیّت و چهار پایان باشی !! و سعی کن که مصداق این آیات نباشی : ذَرْهُمْ یَأْکُلُوا وَ یَتَمَتَّعُوا وَ یُلْهِهِمُ الْأَمَلُ فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ . بگذار آنها بخورند ، و بهره گیرند ، و آرزوها آنان را غافل سازد ولی بزودی خواهند فهمید . (سورهُ الحجر الآیة 3)  ، فَذَرْهُمْ یَخُوضُوا وَ یَلْعَبُوا حَتَّی یُلاقُوا یَوْمَهُمُ الَّذی یُوعَدُونَ . آنان را به حال خود واگذار تا در باطل خود فرو روند و بازی کنند تا زمانی که روز موعود خود را ملاقات نمایند . (سورة المعارج الآیة 42) 

و چه نیکو سروده شده به فارسی این شعر  در توصیف برخی از افرادی که مُنغَمِر و فرو غلتیده در خوردن و آشامیدن و لذت های نفسانی و حیوانی هستند :
 چو کرمی کو میان به نهان است
زمین وآسمان او همان است

و بدان و آگاه و مُتنبِّه باش ای مغرور و ای متکبر به اینکه تو  در دوره ای از دوران ها و روزی از روزگاران در کَتم و پوششی از عدم بودی و چیز قابل ذکری نبودی . خداوند حکیم در سوره انسان (دهر) آیه 1 چنین فرمود : هَلْ أَتی‏ عَلَی الْإِنْسانِ حینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُنْ شَیْئاً مَذْکُوراً . آیا بر انسان روزگارانی نگذشت که چیز قابل ذکری نبود؟ و روزی از روزگاران تو در شکم مادرت در نهایت ضعف و ناتوانی بودی و قدرت بر چیزی نداشتی و ضعف و ناتوانی تو در آن هنگام بسیار زیاد بود و تو در آنجا ( در شکم و رَحِم مادر) در ظلمت ها و تاریکی های گوناگون (مَشیمَه ، رَحِم و شکم) اقامت داشتی چنانکه خداوند حکیم در سوره زُمَر آیه 6 چنین فرمود : ... یَخْلُقُکُمْ فی‏ بُطُونِ أُمَّهاتِکُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ فی‏ ظُلُماتٍ ثَلاثٍ ذلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ .. او شما  را درشکم های مادرانتان با آفرینشی پس از آفرینشی در میان تاریکی های سه گانه ( مَشیمَه ، رَحِم و شکم ) می آفریند . تغذیه و غذا و قُوت و قُوَّت تو در رَحِمِ مادر و در آن ایام ،  خون آلوده و نجس و پَلِشت بود و به تحقیق در هر روز و شب و در تمام ایام بارداری در مَحفظه غِشاءِ آبی و مَشیمَه و در رَحِم  در حال دگرگونی و جابجایی و حرکت و انتقال و حرکت و جریان بودی  تا اینکه در شکم مادرت به  نُه ماه و اندی رسیدی و بعد از دگرگونی ها و تحوُّلات دوران جَنینی ، چنانکه در سوره مؤمنون آیه 13 و 14 به آن ها اشاره شده است :  ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فی‏ قَرارٍ مَکینٍ @ ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ . آنگاه او را نطفه گردانیده و در جای استوار (صُلب و رَحِم) قرار دادیم .سپس نطفه را بصورت عَلَقَه [ خون بسته ] ، و عَلَقَه را بصورت مُضغَه [ چیزی شبیه گوشت جویده شده ] ، و مُضغَه را بصورت استخوانهایی درآوردیم و بر استخوانها گوشت پوشاندیم سپس آن را آفرینش تازه ای دادیم پس بزرگ است خدایی که بهترین آفرینندگان است  ،    منتقل شدی از عالَم جَنینی (که عالَم شگفت انگیز نامیده شده است ) و از شکم مادرت ( بعد از اینکه سستی ها و ناتوانی ها و ضعف های پی در پی را متحمِّل شد )  چنانکه در سوره لقمان آیه 14 به آن اشاره شده است  : حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْناً عَلی‏ وَهْنٍ .مادرش او را با ناتوانی روی ناتوانی حمل کرد ( به هنگام بارداری هر روز رنج و ناراحتی تازه ای را متحمّل می شد )   ،  به سوی دار و سرای غرور و فریب و محل موقَّت و گذرا .  و علی (علیه السلام) در این باره فرمود : ...  أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا الدُّنْیَا دَارُ مَجَازٍ وَ الآخِرَةُ دَارُ قَرَارٍ  فَخُذُوا مِنْ مَمَرِّکُمْ لِمَقَرِّکُمْ . ای مردم دنیا مکان عبور و آخرت منزلگاه حقیقی است، پس از این مکان عبور و گذرا ، برای خانه جاودانه ،  زاد و توشه ای جمع نمایید و نیز فرمود :  اَلدُّنْیَا تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ . دنیا مى فریبد و زیان مى زند و  می گذرد .

وبعد از اینکه از ناحیه سر از شکم مادر به عالَم دنیا افتادی و منتقل شدی و در حال تولُّد و آمدن به دنیا مملُوّ و محفوف و آغشته و همراه با آلوده گی های تَهوُّع آور و مُشمئز کننده بودی و بعد از ورود در این عالَم که « دنیا» نامیده می شود و  محفوف و همراه هست با  تلخی ها و سختی ها و خوشی ها و حُزن و سُرور و  فرود و فراز و وحشت و اُلفت و جنگ و صلح و جدایی و اتصال و گریه و خنده و دوستی و دشمنی و بلندی و پستی و باطل و حق که ان شاءَ الله حق باطل را از اساس و ریشه نابود خواهد نمود و غیر این موارد ، و بعد از انتقال به این دنیا با اوصافی که دارد ،  سیر دیگری را شروع کردی که با تحوُلات مهمی که دارد از سیرِ جَنینی و بَطنی(شَکمی)   متمایز و ممتازخواهد بود . سیر دیگری را شروع کردی(کودکی و نوجوانی و جوانی )  تا اینکه  به حدِّ رُشد و قدرت و توانایی و بلوغِ جسمی و بدنی  و معنوی رسیدی و در سوره حج آیه 5 چنین آمده است :  یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنْ کُنْتُمْ فی‏ رَیْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَ غَیْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَیِّنَ لَکُمْ وَ نُقِرُّ فِی الْأَرْحامِ ما نَشاءُ إِلی‏ أَجَلٍ مُسَمًّی ثُمَّ نُخْرِجُکُمْ طِفْلاً ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّکُمْ وَ مِنْکُمْ مَنْ یُتَوَفَّی وَ مِنْکُمْ مَنْ یُرَدُّ إِلی‏ أَرْذَلِ الْعُمُرِ  لِکَیْلا یَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَیْئاً . ای مردم! اگر در رستاخیز شک دارید ، ( به این نکته توجّه کنید که: ) ما شما را از خاک آفریدیم ، سپس از نطفه ، و بعد از خون بسته شده ، سپس از «مضغه» [ چیزی شبیه گوشت جویده شده ] ، که بعضی دارای شکل و خلقت است و بعضی بدون شکل تا برای شما روشن سازیم ( که بر هر چیز قادریم ) ! و جنین هایی را که بخواهیم تا مدّت معیّنی در رحم ( مادران ) قرار می دهیم ( و آنچه را بخواهیم ساقط می کنیم ) بعد شما را بصورت طفل بیرون می آوریم سپس هدف این است که به حدّ رشد و بلوغ خویش برسید. در این میان بعضی از شما می میرند و بعضی آن قدر عمر می کنند که به بدترین مرحله زندگی ( و پیری ) می رسند آن چنان که بعد از علم و آگاهی ، چیزی نمی دانند.

ای مغرور و ای متکبر  اگر تو عالم و یا جاهل و یا غنیّ و یا فقیر و یا قوی و یا ضعیف هستی و یا دارای جمال و منصب و مقام و عنوان و موقعیت و جایگاه اجتماعی می باشی  پس بدان که با وجود این اوصاف  هیج راه فراری از چنگال های مرگ نخواهی داشت و مرگ و موت گریبانگیر تو خواهد شد  و همانا مرگ  و قبر در پیاپیش تو قرار دارد و به آن خواهی رسید و خداوندِ تَبارَک و تَعالَی در سوره نساء آیه  78 چه زیبا فرمود :  أَیْنَما تَکُونُوا یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ کُنْتُمْ فی‏ بُرُوجٍ مُشَیَّدَةٍ . هر جا باشید ، مرگ شما را درمی یابد هر چند در برجهای محکم باشید  و اگر به آنها [ منافقان ] حسنه ( و پیروزی ) برسد. و در سوره آل عمران آیه 185 فرمود : کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ إِنَّما تُوَفَّوْنَ أُجُورَکُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فازَ وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ.  هر کسی مرگ را می چشد و شما پاداش خود را بطور کامل در روز قیامت خواهید گرفت آنها که از آتش ( دوزخ ) دور شده ، و به بهشت وارد شوند نجات یافته و رستگار شده اند و زندگی دنیا ، چیزی جز سرمایه فریب نیست .ودر سوره اَلرَّحمن آیه 26 و 27 فرمود :  کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ * وَ یَبْقی‏ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ .همه کسانی که روی آن [ زمین ] هستند فانی می شوند *  و تنها ذات ذو الجلال و گرامی پروردگارت باقی می ماند.

و چه زیبا سرود  به فارسی شیخ اَجلّ سعدی شیرازی :
جهان ای برادر نماند به کس
دل اندر جهان آفرین بند وبس
مکن تکیه برملک دنیا و پشت
که بسیار چون توپرورد و کشت
چو آهنگ رفتن کند جان پاک
چه بر تخت مردن چه بروی خاک

و  نیز  گفت :  هرچه نپاید دلبستگی نشاید .

....   ....   ....  ادامه دارد ....

(آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی)

*************************************************

 ** تَذکِرَةُُ لِلمُتَکبِّرین وَ المَغرُورِین+تذکر و یادآوری برای متکبرین و مغرور ها+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+سایت حکیم عسکری گیلانی لشت نشایی+کلیک کنید

** تَذکِرَةُُ لِلمُتَکبِّرین وَالمَغرُورِین+تذکربرای متکبران و مغروران+نسیم معرفت+کلیک