بِسم الله الرَّحمنِ الرحیم
درس هایی از نَهجُ البَلاغه توسط آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی
محل برگزاری کلاسِ عمومی نهج البلاغه : قم ، پردیسان ، مسجد امام خمینی «ره» - چهار شنبه شب ها (شب های پنج شنبه) - بعد از نماز مغرب و عشا .
جلسه اول + سوم دی 1399 .
اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ اَللَّعینِ ، بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیمِ ، اَلحَمدُ لِلهِ رَبِّ العالَمینَ ، بارِئِ الخَلائِقِ اَجمَعینَ ، باعِثِ الأَنبِیاءِ وَ المُرسَلینَ ، ثُمَّ الصَّلوةُ وَ السَّلامُ عَلَی سَیِّدِنا وَ نَبیِّنا مُحَمَّدِِ «صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ» وَ عَلی اَهلِ بَیتِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ المَعصُومینَ وَ اللعنُ الدّائِمُ عَلَی اَعدائِهِم اَجمَعینَ مِنَ الآنَ اِلَی قِیامِ یَومِ الدِّینِ .
خطبه اول از نَهجُ البلاغه فَیض الأِسلام
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَا یَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا یُحْصِی نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا یُؤَدِّی حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُونَ الَّذِی لَا یُدْرِکُهُ بُعْدُ الْهِمَمِ وَ لَا یَنَالُهُ غَوْصُ الْفِطَنِ الَّذِی لَیْسَ لِصِفَتِهِ حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ لَا نَعْتٌ مَوْجُودٌ وَ لَا وَقْتٌ مَعْدُودٌ وَ لَا أَجَلٌ مَمْدُودٌ فَطَرَ الْخَلَائِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ نَشَرَ الرِّیَاحَ بِرَحْمَتِهِ وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَیَدَانَ أَرْضِهِ . أَوَّلُ الدِّینِ مَعْرِفَتُهُ وَ کَمَالُ مَعْرِفَتِهِ التَّصْدِیقُ بِهِ وَ کَمَالُ التَّصْدِیقِ بِهِ تَوْحِیدُهُ وَ کَمَالُ تَوْحِیدِهِ الْإِخْلَاصُ لَهُ وَ کَمَالُ الْإِخْلَاصِ لَهُ نَفْیُ الصِّفَاتِ عَنْهُ لِشَهَادَةِ کُلِّ صِفَةٍ أَنَّهَا غَیْرُ الْمَوْصُوفِ وَ شَهَادَةِ کُلِّ مَوْصُوفٍ أَنَّهُ غَیْرُ الصِّفَةِ ... ... ...
سلامتی آقا امام زمان و تعجیل در فَرَج آن حضرت و شفای عاجل بیماران مخصوصا بیماران کُرونایی و دفع بلا و بلیّات و سلامتی خودتان و سلامتی مراجع عظام و علمای اَعلام و رهبر عزیز ما حضرت آیت الله امام خامنه ای صلواتی عنایت و مرحمت بفرمایید .
قبل از پرداختن به بحث و بررسی در باره خُطبه اول از نهج البلاغه که در باره حمد و ثنای الهی و آغاز آفرینش آسمان و زمین و خلقت حضرت آدم (ع) است نخست به عنوان مقدّمه مطالبی به نحو اختصار در باره نهج البلاغه و مولا علیّ بن ابیطالِب (ع) و مرحوم سیّد رضیّ و مرحوم فیضُ الأِسلام به استحضار شما عزیزان می رسانم و بعد به لطف خدا وارد مَباحِث خُطبه اول از نهج البلاغه می شویم . اِن شاءَ الله تَعالَی .
وقتی که نام نهج البلاغه را می شنویم به یاد شخصیت های بزرگی می افتیم . اولین شخصیّتی که به ذهن ما می آید نام مبارک مولا علی (ع) است . حضرت امیر المُؤمنین علی (ع) کسی است که در خطبه سوم از نهج البلاغه فَیضُ الأِسلام که معروف به خُطبه شِقشِقِیَّه است می فرماید : یَنْحَدِرُ عَنِّی السَّیْلُ وَ لَا یَرْقَى إِلَیَّ الطَّیْرُ . سیلِ خروشانِ علم و دانش و حِکمت و فضیلت و معرفت همواره از دامنه کوهسار وجودم سرازیر و در جریان است و مرغِ دُور پرواز اندیشه و فهم به قلّه وجودم نمى رسد . همین جمله به خوبی نشان می دهد که مولا علی «ع» از چه مقام و منزلتی برخوردار است و کسی را یارای آن نیست که به قُلّه فضل و کمال و معنویت و معرفت و علم و دانش علیّ «ع» برسد . علی «ع» کسی است که مرحوم سیّد رضیّ در بخشی از کلام خود در مقدمه نهج البلاغه او را چنین توصیف می کند : « وَ هُوَ مَعَ تِلکَ الحالِ زاهِدُ الزُّهّادِ وَ بَدَلُ الأَبدالِ وَ هذِهِ مِن فَضائِلِهِ العَجیبَةِ وَ خَصائِصِهِ اللَّطیفَةِ الَّتِی جَمَعَ بِها بَینَ الأَضدادِ وَ أَلَّفَ بَینَ الأَشتاتِ» یعنی و او با آن همه دلاوری ها و شجاعت ها و جهاد ها که گردن های اَبطال و قهرمانان و دلیران از سپاه کفر و نفاق را جدا کرده و خون ناپاکشان از شمشیرش می چکید با این حال یکی از زُهّاد و زاهدان روزگار و یکی از افراد صالح و پاک و برگزیده اَبدال و اَولیاء خداوند مُتعال است که نمونه ای برایش پیدا نمی شود . و این از جمله فضائل عجیبه و شگفت انگیز و از خصوصیّات و ویژگی های آن حضرت است که اَضداد را با آن جمع نموده و مُتفرِّقات را پیوند داده و لذا او را مَظهَرُالعَجائِب و مُظهِرُالغَرائِب نامیدند . . فضائل علی «ع» آنچنان است که حتی دشمنان او همانند معاویه «لَعنَةُ الله عَلَیه» به آن اعتراف کرده و شهادت داده است «وَالفَضلُ ما شَهِدت بِهِ الأََعداءُ» و خُطبه ها و کلمات نورانی و حکیمانه آن حضرت در نهج البلاغه گواه بر این حقیقت است که مولا علی «ع» در همه مقامات و کمالات گوی سبقت را از همگان ربوده است و کسی همتای او در کمالات نیست مگر نبیّ مُکرّم اسلام حضرت ختمی مَرتَبت محمد مصطفی (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلهِ وَ سَلَّم) که این دو به تعبیر قرآن کریم در سوره آل عِمران آیه 61 جان و نفس یکدیگرند (فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکاذِبِینَ . سوره آل عِمران آیه 61) . سخنان و خطبه هایش به تعبیر مرحوم سیّد رضیّ در مقدمه نهج البلاغه ، عَقائِلُ الکَلام و گرامی ترین سخنان و گهرها و مُروارید ها و دُرّهای درخشان دریای علمِ و دانش حضرت امیرالمُؤمنین «ع» می باشد . اَلعَقیلَةُ مِن کُلِّ شئِِ : یعنی برگزیده هر چیز . عَقیلَةُ البَحرِ: یعنی دُرّ و مُروارید دریا . اَلعَقیلَةُ مِنَ النِّساءِ یعنی بانوی گرامی - عُلیا مُخدَّره- زن بزرگوار و کریمه و ارجمند. حضرت زینب (سَلامُ الله عَلَیها)را عَقیلَه بَنی هاشِم می گفتند چون انسان برگزیده و ارجمند و با وقار و بادرایتی در میان بَنی هاشِم بوده و دارای درایت و عقل والا بوده که بعد از شهادت اَبِی عَبدِالله الحسین «علیه السلام» حادثه و ماجرای کربلا را به نحو شایسته و به درایت و هوشمندی مدیریت کرده است . کلمات و سخنان امام علی «ع» نیز بهترین و برگزیده ترین سخنان می باشد که همانند مُرواریدِ درخشان می درخشد . اساساََ اهل بیت پیغمبر «علیهم السلام» منبع و سرچشمه علم و حکمت و معرفت و فضل هستند . آنها آنگونه که در زیارت جامعه کبیره که یک دوره امام شناسی است ، آمده است ، خُزّان و خزینه داران و کلیدداران و نگهبانان و حافظانِ علم الهی می باشند . «اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یَا أَهْلَ بَیْتِ النُّبُوَّةِ ... وَ خُزَّانَ الْعِلْمِ» و هر چه را بخواهند می توانند به آن آگاه شوند و چیری بِأِذنِ الله بر آنها پنهان نیست مگر علم و اسمِ مُستَأثَر الهی که برگزیده و مخصوصِ ذاتِ باریتعالی است و «اِستِیثار» نیز در لغت به معنای برگزیدن و اختصاص دادن آمده است و به اصطلاح برای اسم مُستَأثَر و مَکنون و مَخزونِ الهی ، مَظهَری در عین و در خارج وجود ندارد و اَسماءِ مُستَأثَرَه از مراتب غَیبی اسمِ اعظم الهی می باشند که هیچ کسی حتی پیامبر و اهل بیت «علیهم السلام» از آن ها آگاهی ندارند . علی «ع» و اولاد معصومین او «علیهم السلام» همانگونه هستند که در بخشی از زیارت جامعه کبیره آمده است : اَلسَّلامُ عَلَى مَحَالِّ مَعْرِفَةِ اللَّهِ وَ مَسَاکِنِ بَرَکَةِ اللَّهِ وَ مَعَادِنِ حِکْمَةِ اللَّهِ وَ حَفَظَةِ سِرِّ اللَّهِ وَ حَمَلَةِ کِتَابِ اللَّهِ وَ أَوْصِیَاءِ نَبِیِّ اللَّهِ وَ ذُرِّیَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ . سلام بر محل ها و جایگاه های شناخت و معرفت خدا و مسکن های برکت خدا و مَعدِن های حکمت الهی و حافظان و نگهبانان سِرّ خدا و حاملان کتاب خدا (قرآن کریم) و اَوصیاء و جانشینان پیامبر خدا «علیهم السلام» و ذُرّیّه و فرزندان رسول الله (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم) و رحمت و برکات خدا بر آنان باد . در خطبه 239 نهج البلاغه فَیضُ الاسلام در شَأن و مقام و منزلت اهل بیت «علیهم السلام» چنین آمده است : هُمْ عَیْشُ الْعِلْمِ وَ مَوْتُ الْجَهْلِ یعنی آنان (اهل بیت «ع») نشاط بخش علم و مرگ آفرین جهل هستند . آنها زنده کننده علم و دانایی و از بین برنده جهل و نادانی می باشند . نهج البلاغه دریایی از معارف و حکمت ها است که تشنگان حقائق را سیراب می کند و دل های جویندگان را حیات می بخشد و در طول تاریخ از زمان تدوین نهج البلاغه توسط سیّد رضیّ تا کنون بسیاری از حُکماء و عُرفاء و علماء و اندیشمندان و محقِّقین را به سوی خود جلب نموده است و خواهد کرد زیرا که به تعبیر مرحوم سیّد رضیّ در مقدمه نهج البلاغه مولا علی «ع» کسی است که کلام و سخنش رنگ و نشان از علم الهی و عطر و بویی از کلام نَبَوی و مُحمّدی «ص» دارد «لاَنَّ کَلامَهُ (علیه السلام) الکَلامُ الَّذی عَلَیْهِ مَسْحَة مِنَ الْعِلْمِ الإلهیّ وَ فیهِ عَبْقَة مِنَ الْکَلامِ النَبویّ» .
یکی دیگر از شخصیت هایی که نام او با نام نهج البلاغه گره خورده است گردآورنده آن یعنی .... ..... ادامه دارد ..... .....
رجوع به سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی ..
*** درس هایی از نَهجُ البَلاغه توسط آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی در مسجد امام خمینی پردیسان قم-چهار شنبه شب ها (شب های پنج شنبه) - بعد از نماز مغرب و عشا . +سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشتی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/693 .+کلیک کنید .
**** درس هایی از نَهجُ البَلاغه توسط آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی +پایگاه اندیشوران حوزه +http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=18077 .+کلیک کنید .
.: Weblog Themes By Pichak :.
