جماران نوشت/آیت‌الله عباسعلی روحانی: فراز و نشیب‌های زندگی آیت‌الله صانعی به درد دانشگاهیان و حوزویان می‌خورد – خبرگزاری بین المللی شفقنا

نسیم معرفت

وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى‌ کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِیلًا : و همانا فرزندان آدم را گرامى داشتیم و آنان را در خشکى و دریا بر مَرکَب‌ها حمل کردیم و از چیزهاى پاکیزه روزى‌ شان دادیم و آنان را بر بسیارى از آفریده‌هاى خود برترى کامل دادیم . «سوره اِسراء آیه 70»

سؤال : آیا کرامت ، امری ذاتی است یا اکتسابی ؟!

پاسخ +توسط آیت الله عبّاسعلی روحانی : علامه طباطبایی (رِضوانُ اللهِ تَعالَی عَلَیهِ) در اَلمیزان ، کرامت را ذاتی دانسته است اما عدّه ای از شاگردان ایشان ، کرامت را اکتسابی دانسته اند در حالی که کرامت اکتسابی قابل انکار نیست . ... ... ... اگر کرامت ذاتی و به اراده تکوینی باشد، یعنی خدای تبارک و تعالی به اراده تکوینی در ذات و سرشت انسان، کرامت را قرار داده است، کدام قدرتی می تواند آن را از دست انسان بگیرد؟ ... ... اصل کرامت انسان و به رسمیت شناختن احترام خواهی انسان که در جامع? بنی آدم مطرح شده است را خدای تبارک و تعالی با این بیان [وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنِی آدَمَ] به رسمیت شناخته است ... ... ... رحمت و رِضوان خدا بر مُفسّر ، فقیه و سیاست مدار مُخلص این نظام مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی (رِضوانُ اللهِ تَعالَی عَلَیهِ) باد . من تفسیر راهنمای ایشان را در این بحث نگاه کردم . تفسیر ایشان را گاهی نگاه می کنم به خصوص آیاتی که به صب ر، جهاد ، مبارزه و مقاومت مربوط می شود چون اکثر نکاتی که ایشان نوشته اند زیر فشار زندان دوران مبارزه نوشته اند که بسیار دلچسب است . مثل اینکه با همه وجودش آن فراز را لمس کرده و از آن نکته درآورده است . آن مرحوم در بحث کرامت انسان در آیه «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا»، نوزده نکته مطرح کرده که چهار نکته آن مربوط به «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی‏ آدَمَ» است . مرحوم هاشمی رفسنجانی مُتمایل به کرامت ذاتی است و منظور آقایانی که کرامت ذاتی را مطرح کردند ، این است که خداوند این فضیلت را به هر انسان «بِما هُوَ اِنسانُُ» داده است که محترم باشد ... ...بنده جمله «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی‏ آدَمَ» را جَعلی (تشریعی) می دانم ؛ خدای تَبارَکَ وَ تَعالَی احترام انسان «بِما هُوَ اِنسانُُ» را به رسمیت شناخته است ... ... آیا این [کرامت انسانی] یک اصل لایَتَغیَّر است؟ خیر . جاهایی خداوند احترام را استثنا کرده است . «وَ مَنْ یُهِنِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ مُکْرِمٍ .سوره حجّ آیه 18» اگر کسی مورد اهانت خدا قرار گرفت ، کاری کرد که مورد اهانت شود ، هیچ کس حق ندارد از او اکرام کند ... ...