چشم چرانی، آثار و راهکارهای درمان

معالجه خوی زشت چشم چرانی

قرآن مجید حضرت یوسف ـ علیه السلام ـ را به عنوان قهرمان میدان «عفاف» مطرح می کند تا جوانان مسلمان که در پی قهرمان یابی و الگوپذیری هستند، از یوسف ـ علیه السلام ـ که شجاعترین مرد روزگار خود در مخالفت با هوای نفس و شیطان بود پیروی کنند.
نکته شایان توجه در داستان حضرت یوسف ـ علیه السلام ـ"استمداد" از خدای سبحان و پناه بردن به قدرت سرمدی اوست که هیچ چیز جز ایمان به پروردگار نمی تواند جلوی نفس سرکش و غریزه نیرومند شهوت را بگیرد.
از امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ سؤال کردند: به کمک چه چیزی می توان چشم از نامحرم پوشید؟ پاسخ داد : با خاموش کردن آتش شهوت، زیر نظر قدرتمندی که بر مخفیگاهت آگاه است.  بما یستعان علی غمض بصر؟ قال بالخَمُودِ تَحْتَ السُّلطانِ الْمُطَّلَعِ عَلی سَتْرِکَ (27)
نکته ظریف دیگری که در مسأله ناموس ‌نهفته است و روایات نیز آن را تأیید کرده اند این است که به هر دستی بدهیبه همان دست پس می گیری، چنان که فرموده اند : آن طور که جزا دهی جزا بینی. «کَما تُدینُ تُدانُ (28)
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:  در زمان حضرت موسی ـ علیه السلام ـ مردی با زنی زنا کرد وقتی به خانه خویش آمد، مردی را با زن خود دید، آن مرد را نزد حضرت موسی آورد و از او شکایت کرد. در آن لحظه جبرئیل بر آن حضرت نازل شد و گفت: هر کس به ناموس دیگران تجاوز کند به ناموس اش تجاوز کنند. حضرت موسی به آن دو فرمود: با عفت باشید تا ناموستان محفوظ بماند(29)
بنابراین، مؤمن با غیرت هرگز به ناموس دیگران نگاه حرام نمی کند، چرا که نمی خواهد کسی به ناموسش نظر بد داشته باشد.
    هر که باشد نظرش در پی ناموس کسان            پی ناموس وی افتد نظر بوالهوسان
شخصی از امام صادق ـ علیه السلام ـ پرسید: آیا نگاه کردن به پشت سر زنهایی که عبور می کنند جایز است؟ حضرت پاسخ داد: اگر به ناموس شما این گونه نگاه کنند، خوشنود می شوید؟! آنگاه فرمود: برای مردم همان را بخواهید که برای خود می خواهید.(30)
یکی دیگر از راه های پیشگیری از انحراف این است که مؤمن با نامحرم در جای خلوت اجتماع نکند، چرا که دور از چشم مردم، زمینه لغزش و انحراف فراوان است.
پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود:  آن که به خدا و روز جزا ایمان دارد نباید در جایی بخوابد که صدای نفس زن نامحرم شنیده می شود.  مَنْ کانَ یُؤْمِنُ بِاللهِ و الیَوْمِ الاخِرِ فَلا یَبیتَ فی مَوْضِعٍ تُسمَعُ نَفَسُ امْرأَةٍ لَیْسَتْ لَهُ بِمَحرَمٍ (31)
اگر مرد و زن نامحرم در محل خلوتی باشند که کسی در آنجا نباشد در حالی که دیگری هم نتواند وارد شود چنانچه بترسند که به حرام بیفتند، باید از آنجا بیرون بروند.(32)
امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ فرمود:  هیچ مردی با زنی(نامحرم) خلوت نکند. اگر مردی با زن بیگانه ای خلوت کند، سوّمی آن دو شیطان است .لا یَخْلُوا بِامْرَأَةٍ رَجُلٌ، فَما مِنْ رَجُلٍ خَلا بِامْرَأةٍ الّا کانَ الشًّیطانُ ثالِثَهُما (33)
امیر مؤمنان علی ـ علیه السلام ـ برای گریز از خطر آلوده شدن و رهایی از دام شیطان هنگام رو به رو شدن با نامحرم، این گونه رهنمود می دهد:
اگر یکی از شما زنی را دید و خوشش آمد، چشم از او برداشته، نزد همسر خود رود که آنچه او دیده است، همسرش نیز دارد و مواظب باشد که شیطان را بر دل خویش راه ندهد و آن که متأهل نیست،دو رکعت نماز بخواند و خدا را زیاد سپاس گوید و صلوات بر پیامبر و خاندانش فرستد، آنگاه از فضل خدا بخواهد و خدا نیز با رحمت خویش او را از راه مباح بی نیاز می گرداند.(34)
به امید آنکه با یاری خداوند، تمام اعضای خویش را از آلوده شدن حفظ کنیم و عفت و پاکدامنی بر جامعه اسلامی سایه گستر باشد ان شاء الله.

پی نوشت ها:

1- نور (24)، آیه 30.

2- نور (24)، آیه 31.

3- رساله حضرت امام خمینی (قدس سره)، مسأله 2440،‌انتشارات اسلامی.

4- فی خلال القرآن ، ج 4 ، ص 2512

5-  اصول روانکاوی فروید ، صص 257 ـ 259 .

6- ر.ک: تفسیر صافی، ج3، ص 430؛ الدر المنثور، ج5، ص 40؛ کافی، ج5، ص .521

7- برداشت از آیه 32 و 33 سوره احزاب.
8- قرآن کریم، احزاب/ 59: ترجمه آزاد
9- برداشت از آیه 59 سوره احزاب
10- قرآن کریم، احزاب/ 32
11- قرآن کریم، احزاب/ 60

12- بحارالانوار، ج 101، ص 35.

13-روضة المتقین، ج 9،‌ص 434.

14- بحارالانوار، ج 104، ص 38.

15- بحارالانوار، ج 101، ص 35.

16- مستدرک الوسائل، ج 14، ص 269.

17- ثواب الاعمال، ص 334.

18-  ا نجیل متی ، 5 / 27 / 28

19- غررالحکم و درر الکلم، ج5، ص 449

20- ثواب الاعمال، ص 338.

21- بحارالانوار، ج 101، ص 41.

22- شرح غررالحکم، آمدی،‌ج 5، ص 449.
23- میزان الحکمه، ج 10، ص 7.

24- بحارالانوار، ج 101، ص 37.
25- بحارالانوار، ج 101، ص 38.
26- نهج‌ الفصاحه، پاینده، حدیث 299، ص 58.
27- بحارالانوار، ج 101، ص 411.
28- فروع کافی،‌ج 5، ص 553.
29- همان.
30- مستدرک الوسائل، ج 2، ص 555.
31- بحارالانوار، ج 101، ص 50.

32- رساله توضیح المسائل امام خمینی(ره)، مسأله 2452.

33- مستدرک الوسائل، ج 14، ص 265.

34- تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 586.

{نقل از سایت پرسمان 120}

نویسنده : سید مصطفی علم خواه
elmkhah@porseman