آیه 18 توبه -

إِنَّما یَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّکاةَ وَ لَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسى‌ أُولئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ «سوره توبه آیه 18»

آباد کردن مساجد خدا فقط در صلاحیت کسانی است که به خدا و روز قیامت ایمان آورده و نماز را بر پا داشته و زکات پرداخته و جز از خدا نترسیده اند؛ پس امید است که اینان از راه یافتگان باشند.

نکته ها

مَسجِد، پایگاه مهّم عبادى و اجتماعى مسلمانان است. بنابراین، هم مُتولِّیان آن باید صالح و پاک باشند و هم برنامه‌هایش سازنده و تربیت کننده ، هم بودجه‌اش مَشروع و حَلال باشد و هم مسجدیان اهل تقوا و خدایى و مورد تکریم و گرنه اگر سازندگان مساجد ، جَبّاران و سَلاطین باشند و پیشنمازان، افراد بى‌سواد و ترسو و خادمان نیز وارفتگان بى‌حال، طبعاً مساجد از هدف اصلى خود که آبادى معنوى است، دور خواهند ماند.

به گفته‌ى مرحوم فیض کاشانى در تفسیر صافى ، تعمیر مسجد شامل مَرمّت، نظافت و فرش کردن، روشنایى، تدریس و تبلیغ مى‌شود.

در قرآن 32 بار از «زکات» یاد شده که 28 بار آن در کنار نماز بیان شده است.

رسول خدا (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) فرمود: «إِذَا رَأَیْتُمُ الرَّجُلَ یَعْتَادُ الْمَسَاجِدَ فَاشْهَدُوا لَهُ‏ بِالْإِیمَانِ » «1» همین که دیدید کسى به مسجد رفت و آمد مى‌کند، به ایمان او گواهى دهید.

در احادیث براى کسانى‌که به مسجد رفت و آمد مى‌کنند، بهره‌هاى فراوان ذکر شده است، از جمله: پیدا کردن دوست و برادر دینى، آگاهى‌هاى مفید، ارشاد و دورى از گناه، برخوردارى از نعمت و رحمت الهى. [قال عَلِیٍّ (عَ) : مَنِ اخْتَلَفَ إِلَى الْمَسْجِدِ أَصَابَ إِحْدَى الثَّمَانِ : أَخاً مُسْتَفَاداً فِی اللَّهِ أَوْ عِلْماً مُسْتَطْرَفاً أَوْ آیَةً مُحْکَمَةً أَوْ رَحْمَةً مُنْتَظَرَةً أَوْ کَلِمَةً تَرُدُّهُ عَنْ رَدِىِِّ أَوْ یَسْمَعَ کَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَى هُدًى أَوْ یَتْرُکَ ذَنْباً خَشْیَةً أَوْ حَیَاءً. : هر کس به سوی مسجد رفت و آمد داشته باشد و اهل مسجد باشد یکى از این هشت چیز نصیبش می شود : 1- برادرى که در راه خدا مورد استفاده او باشد 2- یا دانش و علمِ تازه و نو 3- یا نشانه و دلیل محکمى که در راه حقّ‌ او را استوار سازد 4- یا رحمتى از طرف حقّ‌ که در انتظار او بوده 5- یا کلمه و سخنى که او را از بدى و پستی و هلاکت باز دارد 6- یا شنیدن سخن و جمله‌اى که موجب هدایتش شود 7- یا گناهى را از ترس خدا ترک نماید 8- و یا آنکه به جهتِ شرم و حیا گناهى را ترک کند . ] «2»

پیام ها

1- تولیت و تعمیر مسجد شرایطى دارد:

الف: از جهت اعتقادى، ایمان به مَبدأ و معاد. «آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ»

ب: از نظر عملى، برپا داشتن نماز وپرداخت زکات. «أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّکاةَ»

ج: از جهت روحى، شجاعت و نفوذناپذیرى. «لَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ» (اگر متولّى مسجد، شجاع باشد، مسجد نیز کانون حرکت‌هاى ضدّ ظلم خواهد بود)

2- وظیفه‌ى مُتولّیان مساجد و تعمیرکنندگان آنها، رسیدگى به مَحرومان است. إِنَّما یَعْمُرُ ... آتَى الزَّکاةَ

3- ایمان از عمل جدا نیست، «آمَنَ‌ ... وَ أَقامَ‌» نماز از زکات جدا نیست، «أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّکاةَ» و مسجد از انقلاب جدا نیست. «مَساجِدَ اللَّهِ‌ ... وَ لَمْ یَخْشَ‌»

4- با وجود ایمان، عمل صالح، نماز، زکات و شجاعت، باز هم مغرور نشویم، هنوز خطر انحراف وجو دارد. «فَعَسى‌ أُولئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ»

«1». تَفسیر دُرُّالمَنثُور - عَوالِی اللَّئالِی، جلد2 صفحه32.

«2». وَسائِلُ الشِّیعَة و تفسیر دُرُّالمَنثُور - أَمالِی مرحوم شیخ صَدُوق، ص: 390 .

*** با اصلاحات و اضافات توسُّط : استاد سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی

http://wiki.ahlolbait.com/%D8%A2%DB%8C%D9%87_18_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%87#%D9%85%DA%A9%B2%DB%8C .+حجت الاسلام استاد مُحسن قرائتی .+تفسیر نُور(10جلدى)، ج‌3، ص: 394 .

***********************************

*** عشقنامه+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+پایگاه اندیشوران حوزه+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=17444ه+کلیک کنید+

*** وموضوعات و عناوین اخلاقی و تربیتی و اجتماعی و اعتقادی و حدیثی و تفسیری+تفسیری+تفسیری +پایگاه اندیشوران حوزه+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+کلیک کنید .