بسم الله الرحمن الرحیم
قرآن کتاب سَماوى و وحى آسمانى است که به مدت بیست و سه سال به وسیله «اَمین وحى» بر قلب مُبارک پیامبر گرامى (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) فرود آمده و او از طریق تلاوت و قرائت ، مردم را با آن آشنا ساخته ، سپس به دستور خود وى به صورت سوره هاى طِوال و قِصار، جمع و گردآورى گردیده است. از روزى که قرآن به صورت نقوش و خطوط بر روى کاغذ درآمد ، آنچنان مورد استقبال اندیشمندان قرار گرفت که هرگز در تاریخ تمدّن و علم براى آن نظیر و مانندى نمى توان یافت . توجه دانشمندان اسلامى به تلاوت و فهم معانى قرآن سبب گردید که دو نوع علوم ، در این زمینه ، تدوین گردد و هدف از هر دو نوع ، فهم مضامین عالى قرآن و تلاوت صحیح آن است ، این دو نوع علوم عبارتند از:
امیر مؤمنان (عَلَیهِ السَّلامُ) آیات و علوم قرآن را در حدیثى به نوعى تقسیم کرده است(بِحارُ الأَنوار:19/94ـ 119، باب 128، چاپ کمپانى. )
1- علوم عَرَبِیَّه: از قبیل صرف و نحو، لغت و اشتقاق و معانى و بیان و بدیع و غیره که باید این ها را کلید فهم معانى ابتدایى قرآن دانست . درست است که بهره بردارى از این کلید، مخصوص به قرآن نیست بلکه از طریق این علوم، انسان به زبان عربى آشنا شده و از کلیه کتابهایى که به زبان عربى نگارش یافته اند بهره مى گیرد، ولى انگیزه اصلى و اساسى از کشف قواعد زبان عربى و تدوین این علوم فهم «کِتابُ اللّه» بوده است.
2- علوم قرآن: مقصود از آن، علومى است که مربوط به خود قرآن بوده و از خود قرآن مایه مى گیرد، مانند«قِصَص پیامبران»، «شأن نزول ها»، و «قرائت»، «تجوید» و نظایر این ها، این نوع علوم از متن قرآن مدد مى گیرند، از طریق خود این کتاب تدوین مى گردند.
علومى که از متن خود قرآن کمک مى گیرند، به این علوم منحصر نیست، بلکه با پیشرفت تمدن اسلامى و تکامل اندیشه ها، گسترش دیدها و بینش ها، «علوم قرآن» افزایش یافته است.
قُطبُ الدّین شیرازى (مُتَوَفّاى 710«ه.ق»)در کتاب «دُرَّةُ التّاج» علوم قرآن را به دوازده علم تقسیم کرده است، در حالى که «جَلالُ الدِّین سُیُوطى»(مُتَوَفّاى سال 911«ه.ق»)، در کتاب «اِتقان» علوم قرآن را به هشتاد نوع رسانیده است. «بَدرُالدِّین زَرکَشى»(مُتَوَفّاى 794«ه.ق») در کتاب «اَلبُرهانُ فِى عُلُومِ القُرآنِ» انواع علوم قرآن را به چهل و هفت نوع رسانیده و بسیارى از انواع علوم را که بعدها سُیُوطى آن ها را به صورت علمى مستقل شمرده است، در برخى ادغام کرده است.
امیر مؤمنان (عَلَیهِ السَّلامُ) آیات و علوم قرآن را در حدیثى به نوعى تقسیم کرده است(بِحارُ الأَنوار:19/94ـ 119، باب 128، چاپ کمپانى. )
جالب توجه اینکه رشته تألیف و نگارش در هر یک ازاین علوم ودانش ها که همگى به منظور درک مفاهیم آن تدوین شده اند، در هیچ زمانى از تکامل باز نایستاده و رشته نگارش در همگى مستمر و پیوسته بوده است و اگر مجموع کتابهاى اندیشمندان اسلامى در این خصوص در نقطه اى گردآورى شود، عظیم ترین کتابخانه را تشکیل مى دهد، و اگر کتابهایى که به طور مستقل درباره قرآن نوشته شده، به آن ها ضمیمه گردد، عظمت این کتاب آسمانى، تَجلّى بیشترى پیدا کرده و هر اندیشمندى، انگشت تعجب وحیرت به دندان مى گزد و با خود مى گوید: «قرآن چه اقیانوس ناپیدا کرانه اى است که هیچ شناورى به ساحل آن نمى رسد و نمى تواند حدّ و مرز آن را تعیین کند». تنها از طرف دانشمندان شیعه صدها تفسیر بر قرآن نوشته شده و قسمتى از آن ها بر اثر مرور زمان از بین رفته و قسمتى به صورت مَطبُوع [چاپ شده] و مَخطُوط در کتابخانه هاى جهان محفوظ مانده است و اگر تفاسیرى که از طرف دانشمندان اهل تسنّن بر آن نوشته شده به آن ها ضمیمه گردد، عقل و خِرَد درباره قرآن مَبهوت و مدهوش مى گردد و با خود مى گوید: چه کتاب بدیع و اِعجاب انگیزى است که این همه جاذبه دارد، چه فضاى بى کرانى است که براى آن نمى توان افقى تعیین کرد و چه آسمان پر ستاره اى است که براى ستاره هاى آن شمارشى نیست؟
* منبع : کتاب منشور جاوید جلد 14 ص 8 از حضرت آیت الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی
************************************
***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید
http://saadatmirghadimha.rzb.ir/post/8 .
***راویان حدیث+راویان ثِقَه+راویانِ ضعیف+معیارهای حدیث شناسی+علم رجال و حدیث+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشتی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/659 .+کلیک .
*** ترانه عشق +پایگاه اندیشوران حوزه +آیت الله سید اصغر سعادت میر قدیم لاهجی+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=12070 ..+کلیک کنید .
*** عشقنامه +از استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشتی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/647 ..+کلیک کنید .
***فیشهای بیانات امام خامنه ای+https://farsi.khamenei.ir/newspart-print?mid=1&npt=8 .+کلیک .
تاریخ : سه شنبه 99/4/24 | 8:30 عصر | نویسنده : سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی | نظر
.: Weblog Themes By Pichak :.